De Stellingwarver Schrieversronte is et belangriekste instituut veur tael, literetuur, geschiedenis, volkskunde en identiteit van Stellingwarf. Stellingwarf is een biezundere regio in Zuudoost-Frieslaand (NL), daor de meensken vanoolds Stellingwarfs praoten. Et Stellingwarfs is een vorm van Nedersaksisch. Oonze administraosie is los op maendag tot en mit donderdag, van 9.00 tot 16.00 ure. Overleggen mit ere mitwarkers kan allienig nao tillefonische ofspraoke. Tip: kiek ok es op oonze ere websteden www.stellingplus.nl en www.stellingia.nl! Woj' graeg weten wat een woord of uutdrokking inhoolt? Klik dan links onder 'Algemiene Info' op 'Stellingwarfs Woordeboek'.


Eerste pries veur Harmen Houtman

Dichter en schriever Harmen Houtman uut Et Vene, mar van vroeger van Ni’jhooltpae, het de eerste pries wunnen van een biezundere dichterswedstried van de Friese Akedemie in Liwwadden. De wedstried wodde uutschreven in et kader van et LF2018 projekt Lân fan Taal/Laand van Tael; et onderwarp mos te maeken hebben mit et wark van de Friese Akedemie. De gedichten mossen butendat in et Fries schreven wodden, mar invloeden van ere taelen mochten d’r wel in naor veuren kommen. En dat dee Houtman mit zien gedicht Leaf wurdboek, waorin hi’j schrift over et Friese en et Stellingwarver woordeboek. Et eerste diel van et gedicht is in et Fries schreven, et twiede in et Stellingwarfs. Harmen Houtman wodde mit beide taele grootbrocht: zien mem praotte Fries, zien heit Stellingwarfs.
Mit mekeer weren d’r 64 inzendings: de beste tien gedichten bin tot an et aende van september te zien op grote bodden in de binnentuun van de Friese Akedemie.


Carolien en Annie: Stellingwarfs en Platduuts in Taeletuun

Ommeraek veul belangstelling was d’r tiedens de ofslutende middag van de Stellingwarver weke in et taelepaveljoen MeM in de Taeletuun in Liwwadden. Al et volk dat d’r was hadde et goed bekeken, want Carolien Hunneman en Annie Heger zorgden tegere veur een geweldig mooi optreden.
Carolien Hunneman was speciaol overkommen uut Finlaand waor de uut Oosterwoolde ofkomstige singer-songwriter onderdehaand al weer vuuf jaor woont. Carolien leut dan ok niet alliend Stellingwarfs heuren, mar ok Fins, de tael die ze onderdehaand goed beheerst. Uut Noord-Duutslaand komt Annie Heger, vandaege-de-dag woont ze in Berlien, mar ze is geboren in Aurich. Ze is zangeres, mar ok aktrice en daanseres. Annie Heger brocht disse middag veural ni’je lieties in et Platduuts, mar ok et tredisionele en rondomtoe bekende lied ‘Dat du min Leevsten büst’.
Omreden beide vrouwluden ok zaoterdag al aktief weren in Liwwadden, en mekeer doe kennen leerden, hadden ze veur heur gezaemelike optreden op zundag een zestal gezaemelike lieties veurbereided. En dat was vanzels een fantastisch mooie overgang van de Stellingwarver naor de Platduutse weke.


Otto de Vent en Henk Bloemhoff vertelden over et veldnaeme-onderzuuk van de Stellingwarver Schrieversronte in de weke dat et Stellingwarfs centraol ston in KH/Laand van Tael (lunchlezing in Tresoar, Liwwadden, 7 juni 2018)

Oosterwoolde, Blesdieke, Peperge en De Blesse, dat weren de dörpen die centraol stonnen in de lezing over et veldnaeme-onderzuuk in Stellingwarf, die brocht wodde in et kader van Kulturele Heufdstad. Dat gaot om et onderzuuk dat deur de Stellingwarver Schrieversronte in de jaoren tachtig van de veurige ieuw begonnen is en dat him veurig jaor weer naodrokkelik zien laoten het mit een grote publikaosie over de veldnaemen van Oosterwoolde (i.s.m. de historische verieninge van dat dörp). Dat boek is et zeuvende diel in de serie ‘Veldnaemen van Stellingwarf’. Henk Bloemhoff vertelde in disse lunchlezing over et tot staand kommen van dat diel, ok om een beeld te geven over et onderzuuk naor de Stellingwarver veldnaemen in et algemien. Hi’j leut ok, ´roegweg´, de staand van zaeken per dörp zien. In et twiede diel van de lezing gong Otto de Vent in op et lopende onderzuuk naor de veldnaemen van de drie dörpen Blesdieke, Peperge en De Blesse, dörpen dus an de zunnekaante van De Lende. Netuurlik kon in et kotte bestek niet alles behaandeld wodden, mar wel wodde op een tal biezundere punten, zoas de (‘Friese’) (laand)weer, et ‘Jonkersland’ en twie zonuumde hussen (‘entekooien) van de dörpsgebieden ingaon, dit alles an de haand van de kaorte van West-Stellingwarf van Eekhoff (midden 19de ieuw) en aander beeldmateriaol. Et onderzuuk van Otto de Vent lopt nog diepgrevend deur. Al was et tal bezukers bescheiden, et gong wel om biezunder geïnteresseerde liefhebbers. Dat al mit al weren de veur- en naogesprekken langer as de lezing zels (van een ure).



Wille mit Tomke en zien vrunties!

De ukken van kienderopvang 'De Kinderkei' in Wolvege en ukkespeulplak 'Berend Botje' in Berkoop konnen maendagmorgen as eersten genieten van de ni’jste verhaelties van Tomke en zien kammeraoties. Daor gong veur de elfde keer de Stellingwarver veurleesaktie veur alle kiender van de ukkespeulplakken en plakken veur kienderopvang in hiel Stellingwarf uut aende. Veurlezers op die beide lekaosies weren Wiesje Mulder (Wolvege) en Janke Nijboer (Berkoop). Tegere mit nog 18 vri’jwilligers van de Stellingwarver Schrieversronte zorgen zi’j d’r veur dat disse zo mooie aktie ieder jaor weer uutvoerd wodden kan.
’Tomke en zien vrunties’ is et ni’jste boekien mit verhaelen, lieties en spullegies dat kotleden verschenen is. De uutgever d’r van is de Afûk in Liwwadden, veur de Stellingwarver vertaeling zorgt Sjoukje Oosterloo. De Stellingwarver Schrieversronte stelt ieder jaor et ni’jste boekien over Tomke beschikber veur alle ukken van Stellingwarf.
De perveensiaole veurleesaktie wodt veurbereided deur 'It Selskip foar Schriftekennisse; veur de orgenisaosie in Stellingwarf zorgen Wikje Haan (Oosterwoolde) en Akkie Zeilstra (Raevenswoold).


Stellingwarver weke ‘Lân fan Taal’

Zeeuwen zingen ‘Zooltelaande’ in et Stellingwarfs

‘Zoutelande’ van de Zeeuwse band Bløf wodde zundagmiddag tiedens de eupening van de Stellingwarver weke in et taelepaveljoen MeM in et ‘Laand van tael’ in Liwwadden van hatte - in et Stellingwarfs - mitzongen deur de vertegenwoordigers van de Zeeuwse weke. Die weke was veurofgaonde an de Stellingwarver weke; zundagmiddag wodde et Zeeuwse stokkien overdreugen an de Stellingwarver Schrieversronte die veur de orgenisaosie van de Stellingwarver weke zorgt. De Stellingwarver variaant van et bekende lied van Bløf wodde uutvoerd deur de Scheve Schaatsband, die tiedens de middag veul meer covers mit een Stellingwarver tekst heuren leut. Veur de vertaeling van ‘Zoutelande’ zorgde Sietske Bloemhoff. Et optreden van de Scheve Schaatsband sleug geweldig goed an, en niet alliend bi’j de fans die mitkommen weren.
Veur de overdracht van et Zeeuws naor et Stellingwarfs zorgden Veronique de Tier, zi’j is o.e. streektaelfunktionaris veur et Zeeuws, en Sietske Bloemhoff van de SSR. De Tier las daorveur et Zeeuwse pat van een gedicht veur, wiels Sietske Bloemhoff et Stellingwarver diel daorvan veurlas. Dat diel wodde schreven deur Attie Nijboer van Oosterwoolde. In de weken dat de streektaelen van Nederlaand heur prissenteerden, wodde deur alle dielnemers zorgd veur een koeplet van een gezaemelik gedicht, op initiatief van de Stellingwarver Schrieversronte.
Kommende donderdagaovend is d’r weer Stellingwarfs bi’j MeM te heuren: daorveur zorgt de hardrockband SOTD uut Else. Zaoterdag en zundag treedt Carolien Hunneman op, zi’j is zaoterdag butendat te heuren in et pergramme ’Uut en Thuus’ op Omroep Frieslaand. Zundagmiddag 10 juni is de laeste Stellingwarver middag, op die middag gaot de weke mit ommedaenken veur et Plattduuts uut aende. Vanof 10 juni prissenteren Europese minderhiedstaelen heur in Liwwadden in et kader van LF2018.


Acht leerlingen Comprix College slaegden veur kursus Stellingwarfs

Donderdagmorgen 24 meie deden acht leerlingen van et Comprix College uut Wolvege examen Stellingwarfs bi’j de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop. Naodat ze et oflopen seizoen bi’j juf Ageeth Bos lessen Stellingwarfs volgd hadden, wodden ze deur Grietje Bosma en Sietske Bloemhoff toetst op heur mondelinge en schriftelike gebruuk van et Stellingwarfs. Belangriekste onderdiel van et mondelinge examen was et prissenteren van een deur de leerlingen ontwikkelde tael- of verhaeltiestasse. An de haand van die tasse kun ze mit naeme jongere kiender in de kunde kommen laoten mit et Stellingwarfs. De inhoold van de tassen weren daorveur ok uutperbeerd bi’j leerlingen op schoele, en daor dee blieken dat de tassen arg goed veur heur doel geschikt binnen. Et schriftelike pat beston uut een diktee en et schrieven van zinnegies n.a.v. een twintigtal woordkaorties. Die beide opdrachten wodden hiel goed maekt, leerlinge Femke Boers van Oosterwoolde maekte alderdeegst mar iene fout.

Ambassedeurs in Laand van Tael

An et aende van de examenmorgen dee blieken dat alle leerlingen et examen ommeraek goed daon hadden. Ze kregen daoromme allemaole een diplome uutrikt deur Sietske Bloemhoff, direkteur van de Stellingwarver Schrieversronte. Femke Boers en Nina van Veen, beide ofkomstig van Oosterwoolde, zullen op 9 juni, tegere mit juf Ageeth, over heur Stellingwarver schoeleprojekt in Liwwadden vertellen. Heur pergramme ‘Slim Stellingwarfs’ prissenteren ze tiedens de Nationaole Streektaeledag in et Laand van Tael (Lân fan Taal).


Stellingwarver Schrieversronte financieel weer in de plus

Roem twintig leden van de Algemiene Raod van de Stellingwarver Schrieversronte maekten oflopen 16 meie de jaorvergeerdering mit. Veurzitter Klaas van Weperen gaf an et begin van de vergeerdering een overzicht van de belangriekste zaeken die et oflopen jaor bi’j de stichting speulden. Behalven dat d’r an arg veul projekten en boekuutgiften warkt wodde, maekte Van Weperen dudelik dat d’r ok veul tied besteed is an de verschillende kontakten mit de overheden. Die bleken niet altied even makkelik, omreden bi’j de overheden ‘inzichten’ bestaon die niet kloppen. Van Weperen was bliede dat hi’j de laeste tied konstateren kon dat mit naeme et kontakt mit de perveensie weer as vanoolds goed is.
Uut et jaorverslag van 2017 dot blieken dat de Schrieversronte financieel weer in de plus zit. Daor is et bestuur ommeraek wies mit, zo leut Van Weperen weten. Uteraord blift et financiële pat een punt van zorg, naodat de stichting eerder te maeken kreeg mit een tal fikse kottings op de strukturele subsidies.
Bi’j et punt bestuursverkiezing wodde Hendrik Fokkema uut Sunnege opni’j veur drie jaor benuumd. As ni’je ponghoolder wodde Olphert Smit uut Appelsche benuumd; hi’j volgt Gerda Hoogeveen uut De Fochtel op. Hoogeveen mos vanwegens heur gezondhied veurig jaor mit heur wark veur de SSR stoppen. Tot de jaorvergeerdering wodde heur taeke overneumen deur Henk de Vries van Else. Van Weperen bedaankte De Vries veur zien inzet daorveur, en kon mitien de leden weten laoten dat vanof de wintertied De Vries as vri’jwilliger veur de stichting an de slag gaot.
Nao et schoft las Freddie de Vries van Hooltpae een tal van zien verhaelen veur. Nog veur de zommer verschient van him de verhaelebundel ‘Ok et beste peerd stroffelt wel es’.


Overiessels Staotelid Jos Mooijweer wil dat politici in et Nedersaksisch debatteren kunnen

D66 Staotelid Jos Mooijweer beschuldigt zien perveensie van ‘taeldiskriminaosie’. Hi’j wil dat Overiesselse politici in vergeerderingen in heur streektael debatteren kunnen. Mooiweer wodde kotleden insteleerd as Staotelid veur D66. Him wodde mit naodrok vraogd de ied niet in et Nedersaksisch of te leggen. Bi’j een eerdere instelaosie dee hi’j dat wel.
‘Et kan niet zo wezen dat een keuzen volksvertegenwoordiger de ied niet ofleggen kan in zien eigen tael. Tael is gien folklore, mar een wezenlik element van identiteit. Et Nedersakssich is iene van de vier erkende taelen in Nederlaand en staot taelwetenschoppelik en historisch op etzelde nivo as Fries en Nederlaans.’
Neffens Mooijweer hebben politici in Duutslaand de erkenning van geliekweerdighied van et Nedersaksisch wel kregen. ‘Tied dat zoks in Nederlaand ok gebeurt.’
Kultuurdippeteerde Hester Maij het op et pleidooi van Mooijweer reageerd, mit ‘Ik vun et wel mooi dat jow de ied kotleden in et Nedersaksisch uutsprakken.’ Veerder leut ze weten volop in overleg te wezen mit ere perveensies en et Riek op wat veur meniere et Nedersaksisch een beter plak geven wodden kan. [bron: RTV Oost]


Daor is De Ovend van april 2018 al: verhaelen, gedichten, kultureel ni’js en biezundere ankondigings!

Krek verschenen, lees him, koop him! Losse nommers €4,- zes nommers et jaor oftewel een abonnement: € 20,-. Niet missen, kultuur verdient ommedaenken, interesse en steun! Wat lees ie in disse Ovend om krek as oons bliede mit te wezen?

Jan Koops prissenteert zien interview mit Jan Zwolle, pensioneerd onderwiesman en drok mit veul van streek en Stellingwarfs, Kjest Herder stelt an de lezers veur: Aiko Timmer, gitarebouwer in Oosterwoolde en de redaktie kondigt veul aktiviteiten an, m.n. ok in et verbaand van Liwwadden Kulturele Heufdstad 2018 – mit naeme in de prissentaosieaktiviteiten Laand van Tael / Lân fan Taal, mit ok een speciaole weke mit ommedaenken en aktiviteiten veur et Stellingwarfs. En d’r is netuurlik weer een hiele riegel verhaelen te lezen in De Ovend: van Jaap Sikkema, Harmen Houtman, Johan Veenstra (‘Boris en Joris’), Sjoukje Oosterloo en ok weer van Rob Zethoven. De poëzie ontbrekt liekemin: Marijke Ponne, Kees Koopstra, Jaap Sikkema en Willem Jan Teijema brengen gedichten. D’r wo’n disse keer ok een peer slim interessaante ni’je boeken ankondigd. Om te beginnen een verhaeleboek van verhaeleschriever en -verteller Freddie de Vries van Hooltpae. Naor een boek mit verhaelen van him bliekt veul vraoge te wezen, niet allienig bi’j de uutgever Stellingwarver Schrieversronte zels mar beslist ok bi’j de optredens van disse schriever. De uutgever hoopt de uutgifte nog in meie klaor te hebben. Et hiernao te numen boek wodt ok in de loop van dit jaor bi’j de Stellingwarver Schrieversronte uutgeven. Over dat boek vertelt in disse Ovend Rienk Klooster – hi’j verzorgde de tekst van dit manuskript. Et toeval wol dat him deur kunde een oold dokement anleverd wodde mit de memoires van Zander Jacobs Klooster, ‘een volle neve en naoste buurman van mien overoverpake Geert Hinkes Klooster’, zo lezen we in disse ankondiging. En… ‘Ik doe et mar op zien Donkerbroekemers’, zo het Zander zien lezers indertied weten laoten. Hi’j wodde in 1820 in Donkerbroek geboren, emigreerde in 1875 naor Michigan in Amerika en raekte daor in 1906 weg. Een peer jaor veur zien wegraeken schreef hi'j zien memoires. Wie alvast even meer weten wil, moet et artikel van Rienk Klooster in disse Ovend beslist lezen. Et hiet: ‘De wereld van Zander. Een egodokement van een ‘fiene’ laandverhuzer uut Donkerbroek’.
Netuurlik ontbrekt Frank Spijkers zien strip ‘Otto, heer van Buil’ niet in disse Ovend, liekemin as een mooi redaktieverslaggien van ‘Gedichten en meziek in De Veerkieker’ en et bekende Veuroffien – dat is et extra numen weerd, want disse keer stelt Sietske Bloemhoff een ni’j redaktielid veur De Ovend veur. Dat is Kjest Herder van Oosterwoolde. Wat now te doen? Zels veerderlezen in dit nommer van De Ovend, raoden we van hatte an.


‘De Veerkieker’ goeie twiede in Liwwadden

Oflopen donderdag wodde in et perveensiehuus in Liwwadden bekendmaekt wie in et oflopen schoelejaor veur et beste arfgoededukaosieprojekt in de perveensie zorgd hadde. Dat projekt is een initiatief van Stichting Keunstwurk en de Museumfederatie Fryslân om zo projekten die andacht besteden an lekaol arfgoed te steunen. Alle projekten bin bedoeld veur leerlingen van et basisonderwies.
Dit keer weren d’r twie projekten veur de pries nommeneerd: et projekt De Veerkieker van de Stellingwarver Schrieversronte en et projekt 'Op avontuur op Ameland' (op initiatief van Joke Mosterman en Peter Kienstra).
As winner wodde et Amelaander projekt anwezen; dit projekt betrekt schoelekiender bi’j alles wat Amelaand te bieden het. Ien middag in de maond gaon de kiender de schoele uut om et eilaand te bekieken. In de lessen is d’r ok veul ommedaenken veur de twie Amelaander streektaelen.
Ok al wun De Veerkieker niet, de jury hadde ommeraek veul wardering veur et projekt. Bi’j dit schoelebriede hiemkundeprojekt veur alle Stellingwarver basisschoelen wodt et anbod van arfgoedinstellings in de regio koppeld an dat van, mit naeme lekaole, keunsteners. 'De Veerkieker' wodde ontwikkeld deur Marjolein Spitteler, Willy Bergsma en Wikje Haan. Et projekt wodde financieel steund deur Fonds Ooststellingwerf en et perveensiaole Iepen Mienskipfûns.


OPROEP: De Verdwenen Peerden: een muzikaol en visueel spektaokel dat mit spoed oolde lappen zocht!

Veur dit spektaokel, dat op 4 augustus 2018 in Berkoop holen wodt, bin we op zuke naor ni’je en oolde, mooie en minder mooie lappen. Wie het d'r op ’e zoolder nog wat liggen? Et mag van alles wezen: ketoen, linnen, ribflewiel, wol... Kleurig en minder kleurig, bedrokt en effen. We gaon d’r patchworkklieden van maeken, waor we dan weer de kostuums van ni’jen willen veur de veurstelling. De lappen kun inleverd wodden bi'j de SSR in Berkoop tiedens kantooruren (9.00 – 16.00 ure). We kun ze evt. ok bi’j jow ophaelen. Bel dan mar even naor: 0516-451108.


Veul Stellingwarfs in et Taelepaveljoen van Laand van tael

Van 3 t/m 10 juni Stellingwarfs in et Taelepaveljoen

Vanof begin april t/m oktober zullen in et Taelepaviljoen MeM van et Laand van Tael in Liwwadden kleine taelen uut Europa, streektaelen en –dialekten uut Nederlaand en minderhiedstaelen uut Liwwadden centraol staon. Al die taelen zullen heur een weke lange prissenteren mit optredens van schrievers, dichters, koren en meziekgroepen, mar d’r zullen ok infermaosiemiddaegen over wezen en warkwinkels geven wodden. Mit mekeer zullen zoe’n 30 taelen van heur zien en heuren laoten: tiene uut Frieslaand en Nederlaand, tiene uut Europa en tiene uut Liwwadden.

De Scheve Schaats Band uut Wolvege

Vanzels is d’r ok ommedaenken veur et Stellingwarfs. De Stellingwarver weke begint op zundagmiddag 3 juni. Die middag treedt de Scheve Schaats Band van Wolvege; ze laoten tal van heur bekende lieties heuren. Heur optreden wodt ofwisseld deur veurdrachten van en deur Zeeuwse schrievers. Veur de Zeeuwen is et dan mitien de ofslutende middag van heur prissentaosieweke. Op donderdagaovend 7 juni wodt de Stellingwarver film ‘Daor klept de klokke weer’ vertoond in de ni’je filmzael van Tresoar, wiels in et taelepaviljoen de rockband SOTD (eerder Spirit of the dark) op. Disse band rond Jannie en Eise Dijkstra uut Else hebben de laeste jaoren veur een uniek Stellingwarfstaelig rippertoire zorgd.

Dichteres Attie Nijboer van Oosterwoolde

Op de ofslutende Stellingwarver middag op 10 juni treden de Stellingwarver dichters Attie Nijboer en Harmen Houtman op. Die middag begint mitien de Oostfriese weke mit een optreden van de ok in Nederlaand de hieltied bekender woddende Annie Heger.
In de eerste weke van juni zorgt de Stellingwarver Schrieversronte veerder o.e. veur een lezing rond de veldnaemen van o.e. Oosterwoolde (dat is in Tresoar), d’r is ommedaenken veur heur serie van tien routegidsen, d’r wo’n Stellingwarver volksverhaelen verteld en d’r zal een prissentaosie wezen over de klokkestoelen in Oost- en West-Stellingwarf.

Et Taelepaveljoen is te vienen in de Preenzetuun; die tuun, vlakbi’j de Oldehove, is veur dit biezundere jaor ommebouwd tot Taeletuun. Et Laand van Tael (Lân fan Taal) is een initiatief van de Afûk in et kader van Liwwadden Kulturele Heufdstad 2018.


De meensken in et dörp bin d’r mit an. Want zomar inienen is heur dörpsgenoot Jan de Bosfluiter verdwenen. Jan, een wat ooldere, rustige man, die aachter in de bos woont, altied lieke opgeruumd is en altied zien deunties fluit…

Vanwegens Liwwadden Kulturele Heufdstad orgeniseert de SSR veur dit biezundere jaor een verhaeleprojekt dat now uut aende gaot. Iederiene kan d’r an mitdoen: et doel is dat d’r in alle dörpen meensken an de slag gaon mit et schrieven van et twiede diel van et verhael over Jan de Bosfluiter. Et begin is d’r al en et verhael kan him in elk Stellingwarfs dörp ofspeulen. Iederiene die mitdot kan zien eigen kreativiteit kwiet in et oplossen van et raodsel rond Jan.

Insturen kan tot 1 november

Et verhael mag uut hooguut 1500 woorden bestaon, minder mag ok. Et gebruuk van et Stellingwarfs het de veurkeur, mar d’r mag ok een ere tael bruukt wodden. Et verhael moet uterlik op 1 november 2018 binnen wezen bi’j de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop. Et kan stuurd wodden naor et adres Willinge Prinsstraote 10, 8421 PE Berkoop/Oldeberkoop, mar mailen het de veurkeur. Dat kan naor info@stellingwarfs.nl, t.a.v. Sietske Bloemhoff.
Nao 1 november zal een selektie van de inzendings publiceerd wodden in et tiedschrift De Ovend. Alle verhaelen wo’n liekewel nao 1 december plaetst op de webstee www.stellingplus.nl. Veur de drie meerst originele inzendings stelt de Stellingwarver Schrieversronte een pries beschikber!
Veur meer infermaosie kuj’ bellen mit de Stellingwarver Schrieversronte: 0516-451108. Ie moe’n dan even vraogen naor Sietske Bloemhoff of Joke Coenrades.

Et aeventuur van Jan de Bosfluiter

Iederiene in et dörp kent Jan Bos. Of misschien hiet hi’j ok wel Jan van de Bos. Aenlik wet gieniene hoe Jan zien aachternaeme percies is. Hi’j wodt zolange as iederiene him heugen kan - en Jan telt d’r al aorig wat jaorties henne - Jan de Bosfluiter nuumd. Dat komt wis en zeker omreden Jan altied fluit as hi’j onderwegens is. Of hi’j thuus ok altied fluit weten de meensken niet. Want Jan woont alliend, en wat aachterof bi’j de bos. Veul anloop het Jan niet, hi’j het daor ok gien verlet van. Hi’j het an wat kiepen, een peer katten en een hond genoeg. Mar zowat alle daegen ziej’ Jan wel even in et dörp, en dan maekt hi’j graeg een praotien mit de meensken die hi’j tegenkomt.
Nao een peer daegen vaalt et op. Et is aanders as aanders, et is stille op ’e diek. De meensken zeggen tegen mekaander dat ze Jan al een schoffien niet zien of heurd hebben. Dat is toch wel wat nuver. Een dag laeter besluten ze om mar es poolshoogte te nemen, iederiene kan ommes zomar wat kriegen.
Een peer manluden uut et dörp lopen deur de bos op et husien van Jan an. Om huus henne is niks biezunders te zien, et is d’r zo rustig as wat. De buterdeure zit op slot en ok al kloppen ze an, et blift stille. Bruno de hond slat niet an, d’r scharrelt gien kiepe om huus henne, en Jan zien beide katten zien ze ok niet.
Dan kieken de manluden deur et raem van de kaemer. Ze zien niks biezunders, al staon d’r wel wat kaastedeuren los. En et liekt as staot d’r op ’e taofel een brief tegen een koppien an.
De manluden besluten om mar es bi’j de aachterdeure te kieken. Die zit ok vaaste, mar iene van de mannen taast es in de geute en vint daor de sleutel van de deure. Dan gaon ze et huus in…


TIPS OM BOEKEN TE KOPEN OF AS KEDO TE GEVEN!

Allegere te koop bi’j de Stellingwarver Schrieversronte en in de boekwinkel!

1.Veldnaemen van Stellingwarf diel VII Oosterwoolde

Een prachtboek mit hiel veul illestraosies, kaorties en veertien losse laandkaorten mit daorop zo goed as alle beweerde veldnaemen in Oosterwoolde. Die veldnaemen wo’n allegere nuumd in twie biezundere heufdstokken, mit alfebetische oddering. Twie aandere heufdstokken gaon uutvoerig en hiel leesber over de geschiedenis van et laandschop van Oosterwoolde en over de algemiene geschiedenis, mit een biezunder ommedaenken veur de buurtschoppen. Mit de toelochtende beginheufdstokken een mijlpaol in de publikaosiereeks van de Stellingwarver veldnaemen mar toegelieke ok belist een mijlpaol in de geschiedenisbeschrievings van Oosterwoolde. Et boek is goed, mooi en verni’jend, dat zeggen ok specialisten. Fermaot: A-4, tal blz.: 173. Uutgever: Stellingwarver Schrieversronte; pries: € 27,50. Meer info is veerderop te vienen in et websteearchief: klik dat an op ien van de onderste meugelikheden in de linkerkelom van disse webstee.


2. De raadselachtige gemeentewapens van de Stellingwerven

Frans Wuijts het him de laeste jaoren drok doende hullen mit et inventariseren, bestuderen en beschrieven van gevelstiender mit de gemientewaopens – zoas ze mit naeme op oolde schoelegebouwen veurkwammen. Hi’j spande him in om waor as dat kunnen zol ze opknappen te laoten. Dit ni'je boek over de gemientewaopens is een uutvoerige behaandeling van ien en aander en is daormit ok een weerdevolle anvulling op alle ere boeken die over de geschiedenis van oonze regio gaon. Et boek is slim leesber, ommeraek mooi uutvoerd, telt 120 bladzieden en gelt € 12,50. Meer info is veerderop te vienen in oons websteearchief.


3. OMME DE DONKERHEIT DER VERGETENISS, pracht van een lezingbundel

Dit is een ni'j en beslist hiel mooi geschiedenisboek mit de vier lezings van et symposium Oost- en West-Stellingwarf 500 jaor. Dat symposium wodde hullen in de meimaond van 2017. Meindert Schroor vertelt over de middelieuwse geschiedenis mit et oge op de greenzen van et gebied, Henk Bloemhoff brengt et pebliek bi’j de meensken uut de eerste vuuftien jaor nao de opdielinge in 1517 en hi'j geft ok ommedaenken an de schrieftael. Jelle Terluin brengt een mooi beeld van de grietmannen uut de femilie Lycklama à Nijeholt, en Michiel Herweijer gaot in op 'e geschiedenis van beide Stellingwarver gemienten nao WO II. Hi'j beschrift daorbi'j o.e. een meerlaogige identiteit.
Op 23 november kreeg borgemeister André van de Nadort van West-Stellingwarf et eerste exemplaor uut hanen van Schrieversronte-veurzitter Klaas van Weperen.

Dit bin de lezingtitels:
‘Twee-eenheid: de voorgeschiedenis van 500 jaar Oost- en Weststellingwerf’, ‘Stellingwarf: in de spiegel van de Rentmeestersrekens 1524-1531’,
‘De Lycklama’s à Nijeholt en de OWO-gemeenten’, en
‘Modernisering en de groei van regionale identiteiten. De Stellingwerven na WO II’.

Dit boek is een uniek en boeiend gehiel van lezings, ri’j an kaorten, tekenings en aandere plaeties. De reakties 'uut et veld' bin slim positief. Zolange de veurraod strekt: schaf et an! Fermaot: A-4, tal blz.: 80. Iene van de lezings is in et Stellingwarfs, de eren bin in et Nederlaans. Uutgever: Stellingwarver Schrieversronte; pries: omdebi'j €17,50.
Disse lezingbundel kon verschienen mit steun van de gemiente Oost-Stellingwarf, ien en aander ok in et kader van heur pergramme van viering van / ommedaenken veur et 500-jaorig bestaon.


4.Rentmeestersrekens van Stellingwarf-Oostaende en Stellingwarf-Westaende

Jerem van Duijl, Sjoerd Galema en Henk Bloemhoff zorgden veur een uutgifte van de bekende mar dislange niet goed ontsleuten Stellingwarver rentmeestersrekens uut de tied van 1524 tot 1531. De uutgifte is de echte tekst mar now in typletters (‘diplomaotisch’), en et gehiel is veurzien van uutleg en een woordelieste van lastige termen. Mooi veur iederiene die een inkiekien hebben wil in et leven in de beide gemienten van doe, d.w.z. in de tiedrekte van 1524-1531 en even daorveur. Inderdaod, dat laeste ok, de teksten getugen d'r now en dan ok van. Fermaot: A-4, tal blz.: 127. Uutgever: Stellingwarver Schrieversronte; pries: € 15,00. Meer info is te vienen in oons websteearchief van disse webstee.


De Kienderwebstee: ni'jste webstee bi'j de Stellingwarver Schrieversronte

Bi'j de Stellingwarver Schrieversronte wodt al wat langer warkt an een ni'je webstee. Die is bedoeld veur kiender van vier tot twaelf jaor en hiet daoromme ok 'Kienderwebstee' (www.kienderwebstee.nl). Verhaelties, gedichten, spullegies, kleurplaeten, puzelties, lieties en gao mar deur zullen d'r plaetst wodden. Alles is bedoeld om thuus aachter de komputer lezen of doen te kunnen. Veur invulling en driemaondelikse verni'jing zorgen Kiena Bouwer, vaaste vri'jwilliger bi'j de Stellingwarver Schrieversronte, en Schrieversronte-webmeister Ninke van der Veen.


Omroep Odrie: vlakbi’j, uut de eigen streek en… mit eigen tael en meziek: Odrie

Veur wie et nog niet wus: Omroep Odrie in Oost-Stellingwarf het twie hiele mooie pergrammes in en mit streektael en streektaelmeziek. Ze wo’n hieronder nog es nuumd. Die lekaole omroep is te heuren op 106.9 FM, kabel 104.1 FM.
Veur wie dit ok niet wus: via internet kuj’ Omroep Odrie ok goed heuren:
http://www.radioviainternet.nl/omroep-odrie.

Die streektaelpergrammes dat bin:

Op de vri’jdag:
16:00 ure: Huus en Hiem (herhaeling van de zundag d’r veur)
17:00 ure: Singeliers, meziekpergramme in de streektael. Prissentaosie: Henk Kroese, Evert de Boer, Sietske Bloemhoff, Baukje Oosting, Hans Koopmans.
Techniek: Jitze Hofstra

Op de zundagmorgen:
10.00 ure: Singeliers. Herhaeling van de zundag d’r veur (zie boven)
11.00-12.00 ure. Huus en Hiem. Stellingwarfs tael- en kultuurpergramme mit hiel wat zaeken die in huus en op et arf gebeueren. Prissentaosie: Hendrik Betten. Techniek: Peter Cruiming.


Krek weeromme van een dag op schoele, van et warken op 'e febriek, een kuier of een lange vergeerdering, en even tied veur een gedicht? Lees dan even veerder!


Kuier deur De Braandemeer

De Rottige Miente is een prachtig gebied in et westen van West-Stellingwarf. Dichte in de buurt ligt et netuurgebied Braandemeer. Een roeg gebied, waoj’ in twie uren (zes km) deurhenne kuieren kunnen. De naeme zol ofkomstig wezen van et ontstaon van dit stok netuur: een venebraand. Deur een diel van dit mooie stokkien Stellingwarf kuj’ ok henne fietsen. In De Kuunder ligt een anlegplak veur boten. Pruuf uut disse dichtriegels de sfeer:

Et riet wi’jt hier mit alle wienden mit,
de voegels daansen deur et weer,
et held’re waeter en et sobbig laand;
de puzelstokkies van et Braandemeer

Harmen Houtman (bron: Ni’je Oost-Stellingwarver 25-5-2011)


Op ’e fiets

(de tekst van et bekende lied van de Drentse groep ‘Skik’, vertaeld en naor oonze streek Stellingwarf bewarkt deur Sietske Bloemhoff)

'k Trap de fiets deur maelig zaand
op 'n pad tussen Buil en Else,
en as ik douk bi’j Kannede belaan’,
dan fiets ik deur.
Langs Appelsche gao 'k op ’e Fochtel an,
Oosterwoolde en dan langs de Kompejonsvaort,
en as ik dan De Kuunder zie dan fiets ik deur,
ik wil de hieltied veerder, ik wil alles zien.

De laeste mooie dag van 't jaor misschien,
liekewel 't mit de winterdag ok oe zo mooi wezen kan.
Ik wil now veerder deur naor Makkinge,
want bi’j d’oolde meule vien ik et prachtig.
A’k hier zo fiets en ’t wi’jt niet slim,
dan gaot 't haost vanzels.

Wie dot mi’j wat, wie dot mi’j wat,
wie dot mi’j wat vandaege.
‘k heb de banen vol mit wiend,
nee, ik heb ja niks te klaegen.
Wie dot mi’j wat, wie dot mi’j wat,
wie dot mi’j wat vandaege.
'k Zol haost zeggen, ja et mag wel zo.

’k Zit op ’e fiets, kom deur Iegyptezaand,
en bin zowat bi’j de Friese greens,
ik daenk da'k even kieken gao in ’t Hoornster laand,
dan gauw naor Berkoop.
Ik stao even te kieken bi’j et oold kenon,
en stao een posien te daenken wat ik now doen zal,
links of rechtdeur.

Dan gao ik veerder naor Zaandhuzen toe,
'n kaorte he'k niet neudig, want ik ken mien arf,
a'k daor doukies over De Lende kom
dan bin ‘k weeromme in West-Stellingwarf.
‘k Wil de hieltied veerder, naor Noordwoolde toe,
Vinkege, De Hoeve, naor Hooltpae.
A’k hier zo fiets en et wi’jt niet slim
dan gaot 't haost vanzels

Wie dot mi’j wat, wie dot mi’j wat,
wie dot mi’j wat vandaege.
’k heb de banen vol mit wiend,
nee, ik heb ja niks te klaegen.
Wie dot mi’j wat, wie dot mi’j wat,
wie dot mi’j wat vandaege.
'k Zol haost zeggen, ja et mag wel zo.

'k Gao now over Wolvege, Ni’jtriene,
over ’t pad langs de Scheene kot bi’j Scharpenzeel,
en dan rechtdeur naor et beeld van Pieter Poot,
Spangehoek en dan naor Sliekenborg,
‘k Zie lanen en de Kuunder Karke staon,
dan fiets ik deur want ’t wi’jt niet slim,
't gaot vandaege vanzels

Wie dot mi’j wat, wie dot mi’j wat,
wie dot mi’j wat vandaege.
’k heb de banen vol mit wiend,
nee, ik heb ja niks te klaegen.
Wie dot mi’j wat, wie dot mi’j wat,
wie dot mi’j wat vandaege.
'k Zol haost zeggen, ja et mag wel zo.


Riekdom

rusteloos
jaegen de meensken
aachter heur dromen an

dromen van riekdom
dromen van altied meer
dromen van altied groter
dromen van altied beter

*
ze vergeten
de grote riekdom
die ze al jaoren bezitten

Jan Veldhuizen (1941-2005); uut: De wiend blaost ok wel es
aandersomme. Gedichten.


De eerste drie gedichten die hier volgen kommen uut de Schrieversronte-uutgifte: 'Van Schossel tot kuierpad' (Berkoop, zommer 2014)


Ik daenk de hooltwallen
om mien gedaachten henne

in de veerte een geluud
een traog piepen
deur et hoolt
onder de bomen deur
veurbi’j et hekke
langs de zwatte brummels
et laand in
langzem naor beneden
maekt De Kuunder ruumte
stuurt et waeter
krek die kaante op
waor a’k henne wol
elke peddelslag een betien
veerder vot
havens wo’n groter
de golfslag van de boten hoger
gruun maekt plak veur witte koppen
schoem jagt langs mi’j henne

ik daenk de hooltwallen
om mien gedaachten henne

Willem Jan Teijema


Kringloop

Zunnestraolen
blote voeten op
gruun grös
voegelgekwetter
meitied
et hatte zingt
de geest zocht
ni’je paeden
pruuft al de
zoemer
in volle bluui
geurende as
riepe appels in de
haast
oktoberstormen
stelen kleur
roven blaeden van
huverende bomen
naekte toeken huden
zwiegende voegels
winter
koolde stolt et waeter
zunnestraolen spiegelen
verlangst naor
blote voeten op
gruun grös.

Roely Bakker


Waor as ik gao

Aendeloos
Op ‘e wiend
Drift de schofferd
Boven et laand
Oftekend
Tegen et blauw
Van de onaendighied

In de zunne
Stao ik
Mit zien klauwen
In mien ziel
Volg ik
De voegel
Veerder
Naor ginder
Daor
Waor as ik
Gaon kan

Christine Mulder



Een goeie naeme is alles weerd

Et is mi'j zuver liekevule
As ik now hiete Haans of Jan.
Wat naeme of wat ván ik drege
Et komt d'r mï’j gien steek op an!
Mar kom mi'j niet an oonze straoten!
Dat komt mi'j krek! Dat stikt mi'j nauw!
As die inienend omdeupt wodden,
Dan komt oons hiele dörp in ’t touw!
Wat veur mienheer woont now an “'t Lege",
An "Mattenskaamp" of "Bottergat"!
"Jan Arends Hof, dat is kleinerend!
En "Geitewal" is vuus te plat!
Wï’j willen knappe, nï’je naemen,
Niet alledaegs, mar wat appát!
En as ze mï’j om raod vraogd hadden,
Dan wus ik wel een stok of wat.
Zo as de "Bruuk-meer-botter-straote"
En et "Prinsesse-bonen-pad"!
En dan de "Hoge-mieters-laene"!
Want Oosterwoolde is gien gat!
Dan nog et "Hoolt- en Kekke-strekien".
En 't "Keuper-drok-draank-schrieversplein"!
Zo kregen wi'j een knap stel naemen
En 't wodde krek een stad in 't klein!

(H.J. Bergveld (1902-1966; bron: Bergveld lest veur uut eigen wark)



=================================================


Lendediek III

Elektrische paolen spinnen
mit heur zwatte draoden
een web van miemering
deur haastige lochten.

De dieze uut et waeter
wist tiedelik et asfalt uut,
een spinne lat een druppe valen,
op roestig stiekeldraod…

De zunne dri’jt zien kotte uren,
de wiend gieselt boom en blad,
et brune riet fluustert huut’rig
de diek waacht kalm en zwat.

Harmen Houtman
(uut:Dichterbi’j. Gedichten. Berkoop, 2008)



November

’t Is weer gebeurd
mit alle uutbundighied van kleur en fleur.
Zo hier en daor lopt nog een koppel vee
te snuuien langs de kaant
de laeste gruunties op te zuken.
De sloden bin zo goed as dreuge.
Ja disse haast zal oons nog lange heugen,
want, ’t is haost half november onderhaand.
De meerste bomen bin al kael.
Et blad ligt overal,
now bruun van kleur
en ’t ritselt al mar deur
tot ok de laesten valen.
’t Is zo heur tied
en wi’j geloven et haost niet,
mar ’t is al half november onderhaand.
Die lochten – zo massief
in grauw en gries,
waoraachter al zo vroeg de vaele zunne ondergaot
en dan nog even mit een glundig goolden raand
zien best dot oons wat waarmte mit te geven,
want ’t is al half november onderhaand

Lamkje Hof-de Boer (1908-1991)
(bron: Onder eigen volk. Wark uut de jaoren 1970-1976 van 24 Stellingwarver schrievers. Oosterwoolde, 1978)



tael

Wie streektael slit veur nostalgie
moet dit verhael niet lezen.
Et Stellingwarfs moet potverdrie
écht niet van gister wezen!

Jouk (schoelnaeme van Martinus Bakker)
Uut: De Ovend 9 (1981): blz. 88


Vot weten wat een Stellingwarfs woord inhoolt of hoej' et schrieven moeten?

Klik dan an: www.stellingplus.nl/wp-content/uploads/2010/10/woordenboek3.pdf.


Femilieberichten in et Stellingwarfs

Riegelmaotig wo’n wi’j vraogd om hulpe bi’j et schrieven van een tekst in et Stellingwarfs, bi’j et maeken van een opschrift, bi’j et bedaenken van een naeme in et Stellingwarfs of bi’j et opstellen van een femiliebericht in et Stellingwarfs. Et is hiel goed dat zoks gebeurt. De Stellingwarver Schrieversronte bestaot as instelling ok om meensken bi’j zok soorte van dingen te helpen. En wi’j helpen jim graeg, dat blief d’r mar niet lange over piekeren. Bel of mail oons dus, oons tillefoonnommer is 0516-451108. Om te mailen kuj' hier an de linkerkaante 'kontakt maeken' anklikken.


NI'JSTE ANPASSING VAN DISSE BLADZIEDE: 12-6-2018