De Stellingwarver Schrieversronte is et belangriekste instituut veur tael, literetuur, geschiedenis, volkskunde en identiteit van Stellingwarf. Stellingwarf is een biezundere regio in Zuudoost-Frieslaand (NL), daor de meensken vanoolds Stellingwarfs praoten. Et Stellingwarfs is een vorm van Nedersaksisch.
Oonze administraosie is los op maendag tot en mit donderdag, van 9.00 tot 16.00 ure. Overleggen mit ere mitwarkers kan allienig nao tillefonische ofspraoke.
Tip: kiek ok es op oonze ere websteden www.stellingplus.nl en www.stellingia.nl! Woj' graeg vot-en-daolik weten wat een woord of uutdrokking uut et Stellingwarfs betekent? Klik dan ditte an: www.stellingplus.nl/wp-content/uploads/2010/10/woordenboek3.pdf.


Haastvekaansie bi'j de Stellingwarver Schrieversronte

Et kantoor van de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop is sleuten tot maendag 28 oktober a.s. Dit is in verbaand mit de haastvekaansie.


Film 'Daor klept de klokke weer' in Else

Et 'Historisch Archief Else-Tronde' dri'jt op 26 oktober de historische Stellingwarver film 'Daor klept de klokke weer'. Dat is in de historische riegel 'Elsloo ter tafel' in 't Anker. Zoas bekend is de film hielemaole in et Stellingwarfs. Et begint om 15.00 ure. Veur meer over disse film kuj' wieder naor onderen rulen op disse bladziede en kuj' zuken in et webstee-archief.


Kursus Stellingwarfs veur beginners: 2019-2020

Oflopen kursusseizoen wodde in de biebeltheek van Wolvege de kursus ’Stellingwarfs veur beginners’ mit veul sukses holen. Mar liefst 11 meensken volgden disse kursus, en zi’j gavven heur ok zowat allemaole op veur de ‘verdiepingskursus Stellingwarfs’, die dit naojaor in Berkoop geven wodden zal. De ni’jste beginnerskursus zal et kommende kursusseizoen geven wodden in Oosterwoolde, in de ruumte van et Comprix College (Kampingerhof 2).
Tiedens de beginnerskursus is d’r mit naeme ommedaenken veur et schriftelik gebruuk van disse kotleden erkende Nedersaksische tael, mar ok veur et praoten d’r van. Daornaost zal d’r over de tael zels en de oorsprong d’r van uutleg geven wodden.
De kursus bestaot uut zes lesaovenden en zal dit keer op maendagaovend geven wodden, drie keer in november (11, 18 en 25); en drie keer in jannewaori (13, 20 en 27). De pries van de kursus is €75,00, inkl. kursusmateriaol en koffie/thee. De kursusleiding bestaot dit keer uut Ageeth Bos (Steggerde), dr. Henk Bloemhoff (Oosterwoolde) en Mark van Veen (Wolvege).
As ofsluting is d’r in et veurjaor een exkursie in een Stellingwarfs netuurgebied o.l.v. Freddie de Vries uut Hooltpae. Veur meer infermaosie kan kontakt opneumen wodden mit et kantoor van de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop. Dat kan tillefonisch (0516-451108), dan even vraogen naor Sietske Bloemhoff. Mailen kan liekewel ok, en het alderdeegst de veurkeur. Dat kan dan naor info@stellingwarfs.nl.


Ludende klokken in Else…

Oflopen vri’jdagmiddag 20 september weren mit riegelmaot de klokken van de klokkestoel in Else te heuren. En omreden et stil weer was, klonken ze tot veer in de omtrek. Vandaege-de-dag wo’n klokken veural luded om de tied an te geven, mar vroeger gebeurde dat ok as d’r wat an de haand was. En dat was ok et geval oflopen vri’jdag. Want ok al was et ni’je boek Luudklokken en klokkestoelen in Stellingwarf van Jan Koops en Sietske Bloemhoff al veurofgaonde an de sutelaktie van de Stelllingwarver Schrieversronte op informele wieze prissenteerd, oflopen vri’jdag was d’r in et Karkehuus van Else biezundere andacht veur.

Ni’je boeken
Schrieversronte-veurzitter Klaas van Weperen vertelde in zien eupeningswoord over et belang van et uutgeven van dit soorte van historische boeken. Zokke boeken geven veul boeiende infermaosie over alderhaande historische onderwarpen uut de regio, waor vaeke nog niet zo veul over bekend is. Van Weperen nuumde mitien ok een tal ere unieke boeken daor op et mement bi’j zien stichting hadde an warkt wodt. Dat bin o.e. een bundel gedichten om steun te bieden bi’j et verwarken van verlös, de vertaeling van et Markus-evangelie en et boek De wereld van Zander, herinneringen van de vrome landverhuizer Zander Jacobs Klooster uit Donkerbroek, dat schreven wodde deur dr. Rienk Klooster. Eerdaegs verschient et.

Luudklokken en klokkestoelen
Jan Koops vertelde daornao in et kot over luudklokken en vertoonde een biezunder aorige film uut 1951 die over et gieten van klokken gaot. Die hadde hi'j vunnen op Internet. Nao Koops vertelde Sietske Bloemhoff over et belang van et vaktaele-onderzuuk bi’j de Stellingwarver Schrieversronte. In 1988 verscheen an de haand daorvan al et boek Klokkestoelen van Stellingwarf, daor de vaktael van de klokkestoelebouwer uutgebreid in beschreven wodde, en die now ok in et ni’je boek opneumen is.

Kleppen, luden en verluden
Butendeure, bi’j de klokkestoel van Else, vertelde Hendrik Betten over de gebruken rond et kleppen en et luden van klokken. In vroeger tieden wodden de klokken klept en luded as d’r iene uut de tied raekt was. An de wieze waorop dat gebeurde koj' heuren of et om een man of een vrouw gong. Betten vertelde butendat ok over de Elsiger klokkestoel zels, en wat d’r in Else wel niet uut de wege zet wodt om de karke, de klokkestoel en ok et karkhof zo goed meugelik te onderholen en onderholen te laoten. Dat gebeurt deur flink wat vri’jwilligers, en daor is hi'j zels ok iene van. In Else wodt daegeliks, behalven op zundag, de klokke luded om negen ure morgens; dat gebeurt ofwisselend deur Huug Jak en Hendrik Betten.

Daor luden de klokken weer…
En doe was et an et kleppen en et luden van de klokken zels toe. Dat gebeurde in eerste instaansie deur Betten zels, mar daornao mochten ok de meensken die disse middag mitmaekten even perberen. De auteurs begonnen as eersten mit disse drege klus, mar et gong heur beide zo goed of dat ze uut hanen van Helmich Hammer, zels ok klokkeluder in Else, een diplome kregen as ‘Assistent-Klokkeluder’.

Boek veur Jan Kuipers
Veur Jan Kuipers van de Stichting Restauratie-Hulpfonds Klokkenstoelen was d’r tussen et luden deur uut hanen van Klaas van Weperen een eerste exemplaor van et ni’je boek. Jan Kuipers (Stienwiek) was ok bi’j de prissentaosie van et boek uut 1988, en hadde veur et ni’je boek arg veul infermaosie en hulpe beuden bi'j et onderzuuk naor de luudklokken in de Stellingwarven. Et boek kwam him dan ok meer as toe, zo vunnen de beide auteurs.


De wereld van Zander: ni’j SSR-boek op komst (1)

Op ’t heden wodt d’r bi’j de Stellingwarver Schrieversronte drok an een riegeltien ni’je boeken warkt. Zowat drok-klaor is et boek De wereld van Zander. Et gaot hier om een egodokement van een laandverhuzer uut Donkerbroek. Veur de bewarking zorgt dr. Rienk Klooster (emeritus-predikaant) uut Liwwadden. Dit biezundere boek gaot over de uut Donkerbroek ofkomstige laandverhuzer Zander jacobs Klooster (1820-1906). Zander Klooster is al even boven de tachtig as hi’j alderhaande herinnerings uut zien leven an et pepier toevertrouwt. Zo blikt hi’j weeromme op zien jeugd, zien schoeletied, zien femilie, gebeurtenissen die hi’j mitmaekte en personen die hi’j ontmoet het, in Donkerbroek en omgeving liekegoed as in ‘de ni’je wereld’.


Stillestaon en weer veerder gaon: ni’j SSR-boek op komst (2)

Dit naojaor verschient bi’j de Stellingwarver Schrieversronte een biezundere dichtbundel. De gedichten in Stillestaon en weer veerder gaon gaon over verlös en rouw, mar veural ok over hoop. ‘Om behalven et verdriet ok et locht toe te laoten in de wetenschop dat herinnerings blieven’, zo geven Grietje Bosma en Attie Nijboer an. Zi’j tegere schreven de gedichten, die troost en steun bieden kunnen en haandvatten anrieken om verlös te verwarken en om mit rouw omme te gaon.


Stellingwarver Schrieversronte prissenteert lesmateriaol in Ommen

Wownsdagmiddag 18 september 2019 hul SONT ('Streektaelorgenisaosies Nedersaksisch Taelgebied') in et kulturele centrum De Carrousel in Ommen een onderwiesbi’jienkomst veur alle Nedersaksische regio’s. Et doel van de middag was om mekeer te infermeren op et gebied van et onderwies, en dan mit naeme de ontwikkeling van lesmateriaol in of over de streektael.

Een vremde tael leren
De Stellingwarver Schrieversronte was uteraord ok vertegenwoordigd. Niet alliend mit een kraom vol lesmateriaol en veul te bekieken digitaole meugelikheden op een groot schaarm, mar ok mit een inleiding uut de praktiek. Daor zorgde Ageeth Bos uut Steggerde veur. Zi'j vertelde over et Stellingwarfs op et Comprixkollege; dat is een akedemisch leerpunt veur cognitief telentvolle leerlingen van basisschoelen in Stellingwarf. Kiender uut groep achte van et kollege leren onder heur leiding et schrieven en praoten in et Stellingwarfs. Veur de meersten van heur is dat een vremde tael. Veur de lessen ontwikkelde Ageeth Bos, i.s.m. de Stellingwarver Schrieversronte, een uutgebreid lessepakket, waorvan de lessen ofsleuten wodden mit een examen.

Hiemkunde en De Veerkieker
Hiel in et kot kon d’r deur Sietske Bloemhoff in Ommen nog wat verteld wodden over et schoelebriede projekt De Veerkieker, en over et speciaol ontwikkelde lesmateriaol - vaeks in de vorm van projekten - veur et vak Hiemkunde in et basisonderwies.

Materiaol uut ere gebieden
Et wodde de Stellingwarver dillegaosie al gauw dudelik dat d’r in verholing mit ere gebieden in Stellingwarf veul gebeurt mit de eigen streektael in et basisonderwies. Zo bin d’r Nedersaksische gebieden waor d’r mar ien of twie keer in et jaor wat in de eigen tael uutpat wodt op ’e schoelen. In Drenthe en Grunningen gebeurt d’r dan wel aorig wat meer, mar daor is de tael niet struktureel opneumen in et lespergramme van de schoelen.
Sund in 1988 et Fries een verplicht vak wodde op ’e Friese basisschoelen gelt veur de Stellingwarver schoelen dat in et plak van et Fries et vak hiemkunde geven wodden moet, mit daorin ommedaenken veur et Stellingwarfs.


Oolde waeterputte van Iegypte op monementelieste?

Een posien leden wodde deur de ni’je eigeneresse van een netuurgebied in de buurtschop Iegypte bi’j Ni’jberkoop een oolde waeterputte (opni’j) ontdekt. Die putte was deur de jaoren henne aorig dichtewi’jd mit blad en toeken, zodat veur heur niet mitien dudelik was waor et omme gong.
Via de gemiente Oost-Stellingwarf kwam Kristien Zaal Dijkstra in de kunde mit Sietske Bloemhoff van de Stellingwarver Schrieversronte en vreug of zi’j ok wus om wat veur putte et gaon kunnen zol. Now hadde Bloemhoff een hiel schoft leden al es onderzuuk daon naor et greven van waeterputten zoas dat vroeger in Stellingwarf gebeurde. Dat onderzuuk dee ze in et kader van et neteren van verschillende vaktaelen t.b.v. et Stellingwarfs Woordeboek en wus daor zodoende wel et ien en aander van of. Vandaor ok dat ze docht dat et in dit geval wel es om zoe’n soorte van putte gaon kunnen zol. Ze nam kontakt op mit Andries van der Veen uut Wolvege, die in Iegypte opgruuide, en hi’j vertelde doe over zien herinnerings an de tied dat disse putte as gemienschoppelike putte in gebruuk was bi’j de bewoners van de buurtschop. Et waeter d’r van wodde deur de hiele buurtschop bruukt as de meensken thuus niet genoeg meer hadden. Et pattien dat naor de putte toeleup is diels nog te zien.

Monement
Kristien Zaal Dijkstra hecht veul weerde an disse unieke putte. Ze perbeert daoromme om die veur de toekomst op de juuste wieze in staand te holen. Tegere mit o.e. Andries van der Veen en Sietske Bloemhoff is ze de meugelikheden an et bekieken om de putte as momement op ’e gemientelike of perveensiaole monementelieste zetten te laoten.

Opschoond
Intied hebben vri’jwilligers uut Ni’jberkoop de putte, die tussen de vuuf en zes meter diepe is, leeghaeld. Zo zorgde Jan Eijbergen dat mit naeme et eerste pat leeghaeld wodden kon mit een kraene. Et laeste stok mos liekewel mit de schoppe gebeuren, en daorveur stakken Sjoerd Kooiman en Andries van der Veen de hanen uut de mouwen. Deur de dreugte van veurig jaor en die van de laeste tied kwammen de manluden pas hielemaole onderin de putte weer wat waeter integen. Hier en daor vunnen ze ok nog oolde stokken turf, daor de putte indertied mit opzet is. Et doel is om nao de zommer de putte weer opni’j mit turven op te zetten, ok weer mit de hulpe van vri’jwilligers. Datzelde gelt ok veur et pattien dat van de weg of naor de putte toelopt. Et doel is dat ien en aander veur de winter klaor is. De hoop is vanzels dat de waeterputte tegen die tied ok op een monementelieste staot, zodat d’r een geraansie is dat disse biezundere putte veur de toekomst op een verantwoorde wieze bestaon blieven zal.


Goolden grepen: Meer prachtboeken uutgeven deur de Stellingwarver Schrieversronte

Disse boeken brocht de Stellingwarver Schrieversronte de laeste twie jaor in de verkope, soms in saemenwarking mit aanderen. Prachtboeken over oonze tael en kultuur - daor hadden oonze veuroolden niet van droomd: boeken die je niet ontgaon meugen!

-Ok et beste peerd stroffelt wel es. Stellingwarver verhaelen van Freddie de Vries (Berkoop, 2018)
-Vroeger is veurgoed veurbi’j. Zeuvende roman = achtentwintigste literaire boek van Johan Veenstra (Berkoop, 2018)
-De raadselachtige gemeentewapens van de Stellingwerven, deur Frans Wuijts (Berkoop, 2017)
-Veldnaemen van Stellingwarf VII: OOSTERWOOLDE, deur M. Dijkstra. G. van der Meulen, Tonie Spijkman, Lieuwe Tiesinga, Albert Oost, Henk Bloemhoff en Dennis Worst (Berkoop, 2017)
-Omme de donkerheyt der vergeteniss. 500 jaar Oost- en West-Stellingwerf. 1517-2017 Symposiumbundel (Berkoop, 2017)

IE VIENEN ZO ONGEVEER ALLE BOEKEN DIE TE KOOP BINNEN OPNUUMD IN DE STELLINGWARVER SUTELKRAANTE 2019 - MIT OVER DE NI'JSTE BOEKEN VEUL INFO.
Klik daorveur an:
Boekekraante 2019


Nedersaksisch in een neutedoppe: ni'j boek mit veul infermaosie, ok bi'j de Stellingwarver Schrieversronte te koop

Et Stellingwarfs is mit et Sallaans, Drents, Grunnings, Twents, Veluws en Aachterhoeks de regionaole tael Nedersaksisch. Op woensdag 10 juli verscheen daor een ni’j boek over, 'Nedersaksisch in een notendop. Inleiding in de Nedersaksische taal en literatuur'. Uutgeveri’je: Keuninklike Van Gorcum; 184 bladzieden. Uut et veld kwam vaeke de vraoge naor zoe'n uutgifte; die zol vergeliekber wezen moeten mit zok soorte van uutgiften veur et Fries en et Nederduuts. Dat boek is d’r now. ‘Nedersaksisch in een notendop’ prissenteert een macht an gegevens in kort bestek en alles is brocht in berisseneerd verbaand. Auteurs: H. Bloemhoff, P. Bloemhoff-de Bruijn, J. Nijen Twilhaar, H. Nijkeuter en H. Scholtmeijer. Et boek is ok te koop bi’j de Stellingwarver Schrieversronte. Uutgeveri’je: Keuninklike Van Gorcum; tal bladzieden: 184; pries € 22,95. Meer info o.e. op https://www.cgtc.nl/2019/07/12/presentatie-boek-nedersaksisch-in-een-notendop/


Gemiente Oost-Stellingwarf dot mit straotnaeme ere an vroegere borgemeister dr. T.H. Oosterwijk

Dr. Tieme Hendrik Oosterwijk was van 1965 tot 1985 borgemeister van Oost-Stellingwarf. Nog altied daenken inwoners mit groot respekt en veul wardering an him weeromme – in zien funktie en as meens. Op ‘e webstee www.ooststellingwerf.nl/www.ooststellingwerf.nl/stellingwerfs-eerbetoon-aan-borgemeister-oosterwijk dot et gemientebestuur van now tiedinge dat ze de heer Oosterwijk uut eerbetoon vernuumd hebben in een straotnaeme: ‘Borg. Oosterwijkbrink’. Dat is de naeme veur et terrein ongeveer van de hoeke van de ‘Dertien April-straat en ‘Snellingerdijk’. De ni’je paanden van de Lidl, zorginstelling Talant en koopappattementen kommen zo an de Borg. Oosterwijkbrink. Meer info vien in in de hierveur nuumde bron van de gemiente, en ok in de Ni’je Oost-Stellingwarver van veurbi’je deensdag 4 juli. Die citeert ok uut Oosterwijk zien slottoespraoke, mit o.e. ditte: ‘De terechte strijd voor erkenning van het Fries heeft als ijzeren consequentie, dat evenveel respect moet worden opgebracht voor taalminderheden in eigen provincie, zoals de Stellingwervers’.
De heer Oosterwijk het niet lange van zien pensioen genieten kund, hi’j kwam in 1989 al te overlieden. Veul meensken herinneren him niet allienig as kundig en geliefde borgemeister, mar ok as een hiele goeie streekhistorikus. Al bin d’r netuurlik de laeste 25 jaor op sommige punten ni’je inzichten, dr. Oosterwijk zien publikaosies wo’n nog riegelmaotlg raodpleegd, citeerd of opni’j ontdekt. Zien grootkaans bekendste publikaosie is, in boekvorm, ‘De geschiedenis van de Oost-Stellingwerver dorpen’. Et is nog altied an te tugen (jongste drok, bi'j de Stellingwarver Schrieversronte).


Stellingwarver film Daor klept de klokke weer naor Italië

Kotleden is de film Daor klept de klokke weer instuurd naor et BABEL Filmfestival, een festival dat sund een tal jaoren holen wodt in Italië. Dit jaor is dat veur de zesde keer. Et BABEL Filmfestival is een internationale filmwedstried veur films in minderhiedstaelen. De Stellingwarver Schrieversronte wodde tipt om disse eigen film in te sturen deur Onno Falkena van et EBLT, et Europees Buro veur Kleine Taelen. Ok de Stellingwarver Schrieversronte is daor bi’j ansleuten. Skriptschriever en regisseur Thomas rovers zorgde veur ondertiteling in et Engels. Et is veur alle mitwarkers en de Stellingwarver Schrieversronte now eerst ofwaachten of de film deur de eerste selektie kommen zal. Et BABEL Filmfestival is van 2 tot 7 december in Cagliari op Sardinië


Film Daor klept de klokke weer in Wolvege: riegel vertonings in Stellingwarf uut aende

Naodat de premiëre een schoffien leden al west was, wodde op 5 juni de film ‘Daor klept de klokke weer’ veur et eerst in oonze regio vertoond. Dat gebeurde, nao een kotte uutleg deur Sietske Bloemhoff, veur de bewoners van de Lennaflat en de buurtverieninge Prinsenhof in Wolvege tiedens een Stellingwarver middag. De twiede vertoning is op zundagmorgen 16 juni tiedens et dörpsfeest van Hooltpae. Daornao wodt de film nog in tal van ere dörpen prissenteerd. Bi’j elke vertoning is veurofgaonde an de vertoning een kotte inleiding deur iene van de speulders of mitwarkers.


Tomke is zien iPad kwiet!

Kotlede was Tomke veur de twaelfde keer op bezuuk in Oost- en West-Stellingwarf. Verhaelen over dit aeventuurlike jongien en zien hontien Romke en nog hiel veul ere kammeraoties wodden veurlezen in zowat alle Stellingwarver ukkespeulplakken en plakken veur kienderopvang. Dat gebeurde deur een grote groep enthousiaste veurlezers van de Stellingwarver Schrieversronte, die disse aktie orgeniseert. Veur de hiele koördinaosie van dit veurleesfeest zorgden Wikje Haan (West-Stellingwarf) en Akkie Zeilstra (Oost-Stellingwarf). De Tomke-veurleesaktie is ieder jaor in de hiele perveensie; veur de overkoepelende orgenisaosie zorgt 'It Selskip foar Schriftekennisse'

Tomke is zien iPad kwiet
Et van oorsprong Friestaelige boekien, dat uutgeven wodt deur de Afuk in Liwwadden, wodt sund jaor en dag in et Stellingwarfs vertaeld deur schriefster Sjoukje Oosterloo. De Stellingwarver Schrieversronte zorgt d'r veur dat alle ukken ieder jaor dit prachtige boekien vol mit verhaelties, lieties, spullegies en kleurplaeten ok mit naor huus toe kriegen. In et ni'je boekien 'Beleef et mit Tomke' krigt Tomke o.e. te maeken mit wonderlike parfum, een hiel nuver fruitbakkien en hi'j is zien iPad ok nog es kwiet.


De Kienderwebstee: interessaante webstee bi'j de Stellingwarver Schrieversronte

De kienderwebstee is bedoeld veur kiender van vier tot twaelf jaor. Verhaelties, gedichten, spullegies, kleurplaeten, puzelties, lieties en gao mar deur zullen d'r plaetst wodden. Alles is bedoeld om thuus aachter de komputer lezen of doen te kunnen. Veur invulling en driemaondelikse verni'jing zorgen Kiena Bouwer, vaaste vri'jwilliger bi'j de Stellingwarver Schrieversronte, en Schrieversronte-webmeister Ninke van der Veen. Veur meer klik an: www.kienderwebstee.nl


Omroep Odrie: vlakbi'j, uut de eigen streek en' mit eigen tael en meziek: Odrie

Veur wie et nog niet wus: Omroep Odrie in Oost-Stellingwarf het twie hiele mooie pergrammes in en mit streektael en streektaelmeziek. Ze wo'n hieronder nog es nuumd. Die lekaole omroep is te heuren op 106.9 FM, kabel 104.1 FM.
Veur wie dit ok niet wus: via internet kuj' Omroep Odrie ok goed heuren:
http://www.radioviainternet.nl/omroep-odrie.

Die streektaelpergrammes dat bin:

Op de vri'jdag:
16:00 ure: Huus en Hiem (herhaeling van de zundag d'r veur)
17:00 ure: Singeliers, meziekpergramme in de streektael. Prissentaosie: Henk Kroese, Evert de Boer, Sietske Bloemhoff, Baukje Oosting, Hans Koopmans.
Techniek: Jitze Hofstra

Op de zundagmorgen:
10.00 ure: Singeliers. Herhaeling van de zundag d'r veur (zie boven)
11.00-12.00 ure. Huus en Hiem. Stellingwarfs tael- en kultuurpergramme mit hiel wat zaeken die in huus en op et arf gebeueren. Prissentaosie: Hendrik Betten. Techniek: Peter Cruiming.


Haandboek Nedersaksisch lezen op internet? Et kan! Kiek op www.dbnl.nl

Et 'Haandboek Nedersaksisch' bestaot al weer meer as tien jaor. Et is intied uutverkocht raekt. Dat is netuurlik mooi, mar uut et veld kwammen nogal es vraogen om et op internet te zetten, zodat elk mit belangstelling zien gerak kriegen kan, as hi'j of zi'j temeensen nog gien exemplaor het. De rechthebbenden hebben heur goedvienen geven an et veurstel van de redaktie om zoks te doen, en de verantwoordelike meensken van KB/dbnl ('digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren') weren van hatte bereid om et te plaetsen - dus op et bekende www.dbnl.nl. Daor is et haandboek now digitaol te vienen. Op dat adres moej' 'handboek Nedersaksisch' intoetsen en dan koj'uut bi'j de pdf van et komplete boek.


Woj' graeg mitien weten wat een Stellingwarfs woord inhoolt of hoej' et schrieven moeten?

Klik dan an: www.stellingplus.nl/wp-content/uploads/2010/10/woordenboek3.pdf.


Femilieberichten in et Stellingwarfs

Riegelmaotig wo'n wi'j vraogd om hulpe bi'j et schrieven van een tekst in et Stellingwarfs, bi'j et maeken van een opschrift, bi'j et bedaenken van een naeme in et Stellingwarfs of bi'j et opstellen van een femiliebericht in et Stellingwarfs. Et is hiel goed dat zoks gebeurt. De Stellingwarver Schrieversronte bestaot as instelling ok om meensken bi'j zok soorte van dingen te helpen. En wi'j helpen jim graeg, dat blief d'r mar niet lange over piekeren. Bel of mail oons dus, oons tillefoonnommer is 0516-451108. Om te mailen kuj' hier an de linkerkaante 'kontakt maeken' anklikken.


=================================================

Krek weeromme van een dag op schoele, van et warken op 'e febriek, een kuier of een lange vergeerdering, en even tied veur een gedicht? Lees dan even veerder!


Liften

Lamerts Klaos was naor de meid west.
Naor Berkoop, naor Jouken Griet!
Hi'j mos mit de billewaegen,
Want een fiets bezat-ie niet.
't Was wel wat een grote reize,
En 't was wel wat veer van honk,
Mar dat hadd' hi'j d'r veur over!
Grietien was een h'lder jonkl
Mar doe kwam bi'j Bekhofstille
Him een auto aachterop.
'Sjonge,' docht Klaos, 'dat za'k treffen!'
Haand omhogens; auto stop!
Remmen knasten, deure eupen:
'Woj' mitrieden? Stap mar in!'
Klaos leut him gien twie keer nugen!
Dit gong him mar best naor 't zin.
'En waor moet de reize henne?'
Vreug et heerschop aachter 't stuur.
' 'k Woon an d' ere kaante Makkem,
't Dadde huus veurbi'j Piet Schuur.
How! Hier is 't al! Dat gaot vloggel
En wat is de zwaorigheid?'
'Dat kost niks heur, laot mar zitten,'
Was et kot, rejaol bescheid.
D' autodeure gong al eupen,
Mar Klaos dreutelde nog wat.
Hi'j keek veur en hi'j keek aachter,
Naost de auto en op 't pad'
'Zuuk ie wat?' vreug doe et heerschop,
'Kan 'k jow helpen altemet?'
'Ja,' zee Klaos, 'ik mis mien klompen!
Die ha'k veur de deure zet!'


(Hendrik Johannes Bergveld, uut: Bergveld lest veur uut eigen wark. Berkoop, 2013)


De draod

Deur et leven lopt een draod
Een draod van tied en toeval
Die komt aachter jow an
Die rolt veur je uut
Strak trokken, soms mit kneupen
Is hi'j van binnen uut begonnen
En gaat tot et ande mit je mit
Mar niet iene wet waor as et aende begint
Deur et leven lopt een draod
Een draod van tied en toeval

Uut: Stien van Anne, Storm in et leven. Berkoop, 2004, 2de drok


spiegeling

langdurige mementen zwiegen
et staorigan verdwienen
van woorden en tieden
vlochtig, lochtig as waeterjuffers
wodt et heden kleinder
daanst deur grune sprieties
spiegelt him nog even en
is inienend
vot

Willem Jan Teijema (in: Doe gebeurde et. Stellingwarver Schrieversronte, [Berkoop], 2001


Riekdom

rusteloos
jaegen de meensken
aachter heur dromen an

dromen van riekdom
dromen van altied meer
dromen van altied groter
dromen van altied beter

*
ze vergeten
de grote riekdom
die ze al jaoren bezitten

Jan Veldhuizen (1941-2005); uut: De wiend blaost ok wel es
aandersomme. Gedichten.


Kuier deur De Braandemeer

De Rottige Miente is een prachtig gebied in et westen van West-Stellingwarf. Dichte in de buurt ligt et netuurgebied Braandemeer. Een roeg gebied, waoj' in twie uren (zes km) deurhenne kuieren kunnen. De naeme zol ofkomstig wezen van et ontstaon van dit stok netuur: een venebraand. Deur een diel van dit mooie stokkien Stellingwarf kuj' ok henne fietsen. In De Kuunder ligt een anlegplak veur boten. Pruuf uut disse dichtriegels de sfeer:

Et riet wi'jt hier mit alle wienden mit,
de voegels daansen deur et weer,
et held're waeter en et sobbig laand;
de puzelstokkies van et Braandemeer

Harmen Houtman (bron: Ni'je Oost-Stellingwarver 25-5-2011)


De beide gedichten van Roely Bakker die hier volgen bin opneumen in de Schrieversronte-uutgifte: 'Van Schossel tot Kuierpad' (Berkoop, zommer 2014)


Cocon

Onzichtbere draoden wienen me as
fien rag in de cocon van daegse dingen
zorgen en plicht bienen me an hier en now
vongen bin 'k as in een kouwe van glas

in mien dromen zwarf ik
niet beparkt deur tied
onbelemmerd deur greenzen
vri'j as een voegel
licht as een veertien
opneumen deur de wiend

tot et morgenrood me vangt en
risseluut daelezet in et hier en now


Wiend

Wiend fluustert
reenfels in 't waeter

zachies glidt
de veurjaorsbries
over et waeter
even wat
reenfelties dan ligt
de poele
weer stille
glad en zwat

de wiend nemt fluusterend
de geheimen mit


Roely Bakker


=================================================


Lendediek III

Elektrische paolen spinnen
mit heur zwatte draoden
een web van miemering
deur haastige lochten.

De dieze uut et waeter
wist tiedelik et asfalt uut,
een spinne lat een druppe valen,
op roestig stiekeldraod'

De zunne dri'jt zien kotte uren,
de wiend gieselt boom en blad,
et brune riet fluustert huut'rig
de diek waacht kalm en zwat.

Harmen Houtman
(uut:Dichterbi'j. Gedichten. Berkoop, 2008)



November

't Is weer gebeurd
mit alle uutbundighied van kleur en fleur.
Zo hier en daor lopt nog een koppel vee
te snuuien langs de kaant
de laeste gruunties op te zuken.
De sloden bin zo goed as dreuge.
Ja disse haast zal oons nog lange heugen,
want, 't is haost half november onderhaand.
De meerste bomen bin al kael.
Et blad ligt overal,
now bruun van kleur
en 't ritselt al mar deur
tot ok de laesten valen.
't Is zo heur tied
en wi'j geloven et haost niet,
mar 't is al half november onderhaand.
Die lochten ' zo massief
in grauw en gries,
waoraachter al zo vroeg de vaele zunne ondergaot
en dan nog even mit een glundig goolden raand
zien best dot oons wat waarmte mit te geven,
want 't is al half november onderhaand

Lamkje Hof-de Boer (1908-1991)
(bron: Onder eigen volk. Wark uut de jaoren 1970-1976 van 24 Stellingwarver schrievers. Oosterwoolde, 1978)


Op 'e fiets

(de tekst van et bekende lied van de Drentse groep 'Skik', vertaeld en naor oonze streek Stellingwarf bewarkt deur Sietske Bloemhoff)

'k Trap de fiets deur maelig zaand
op 'n pad tussen Buil en Else,
en as ik douk bi'j Kannede belaan',
dan fiets ik deur.
Langs Appelsche gao 'k op 'e Fochtel an,
Oosterwoolde en dan langs de Kompejonsvaort,
en as ik dan De Kuunder zie dan fiets ik deur,
ik wil de hieltied veerder, ik wil alles zien.

De laeste mooie dag van 't jaor misschien,
liekewel 't mit de winterdag ok oe zo mooi wezen kan.
Ik wil now veerder deur naor Makkinge,
want bi'j d'oolde meule vien ik et prachtig.
A'k hier zo fiets en 't wi'jt niet slim,
dan gaot 't haost vanzels.

Wie dot mi'j wat, wie dot mi'j wat,
wie dot mi'j wat vandaege.
'k heb de banen vol mit wiend,
nee, ik heb ja niks te klaegen.
Wie dot mi'j wat, wie dot mi'j wat,
wie dot mi'j wat vandaege.
'k Zol haost zeggen, ja et mag wel zo.

'k Zit op 'e fiets, kom deur Iegyptezaand,
en bin zowat bi'j de Friese greens,
ik daenk da'k even kieken gao in 't Hoornster laand,
dan gauw naor Berkoop.
Ik stao even te kieken bi'j et oold kenon,
en stao een posien te daenken wat ik now doen zal,
links of rechtdeur.

Dan gao ik veerder naor Zaandhuzen toe,
'n kaorte he'k niet neudig, want ik ken mien arf,
a'k daor doukies over De Lende kom
dan bin 'k weeromme in West-Stellingwarf.
'k Wil de hieltied veerder, naor Noordwoolde toe,
Vinkege, De Hoeve, naor Hooltpae.
A'k hier zo fiets en et wi'jt niet slim
dan gaot 't haost vanzels

Wie dot mi'j wat, wie dot mi'j wat,
wie dot mi'j wat vandaege.
'k heb de banen vol mit wiend,
nee, ik heb ja niks te klaegen.
Wie dot mi'j wat, wie dot mi'j wat,
wie dot mi'j wat vandaege.
'k Zol haost zeggen, ja et mag wel zo.

'k Gao now over Wolvege, Ni'jtriene,
over 't pad langs de Scheene kot bi'j Scharpenzeel,
en dan rechtdeur naor et beeld van Pieter Poot,
Spangehoek en dan naor Sliekenborg,
'k Zie lanen en de Kuunder Karke staon,
dan fiets ik deur want 't wi'jt niet slim,
't gaot vandaege vanzels

Wie dot mi'j wat, wie dot mi'j wat,
wie dot mi'j wat vandaege.
'k heb de banen vol mit wiend,
nee, ik heb ja niks te klaegen.
Wie dot mi'j wat, wie dot mi'j wat,
wie dot mi'j wat vandaege.
'k Zol haost zeggen, ja et mag wel zo.


Piepmoes

Ik snuffel en ik snoeve,
ik bin een stoere moes.
Ik hole niet van katten,
ik bin niet veur de poes!

De katten bin mien buren,
die spoeken vaek' om huus,
Dan daenk ik: 'Grote kringen!
Oe bleven jim mar thuus!'

Laest zollen ze deur de schostien,
dat vul heur lang niet mit.
Klaos Kaeter kreeg zien stat doe
op 't hiete kachellit!

Klaos joepste naor beneden,
kwam daele mit een boem!
Ik zag dat krek gebeuren!
Ik lachte mi'j haost kroem!

Ik zat daor mar te gniezen
en zee: 'Hoe vuult dat, maot?'
Klaos klauwde mit zien naegels,
hi'j wodd' ofgries'lik kwaod!

Zeg beste kammeraoden,
ik moet d'r gauw vandeur!
Want daor komt Klaos de kaeter,
die is nog raozend, heur!

Al bin 'k de starkste piepmoes
van 't hiele heer en veer,
die Klaos is zo gremietig,
die stao ik now niet meer!

[Refrein:]
Piepmoes, Piepmoes, ie bin mien kammeraod,
Piepmoes, Piepmoes, ie bin mien beste maot!

tekst van kienderlietien: Henk Bloemhoff, in: Piepmoes, een bundel kienderlieties in de Stellingwarver tael. Oosterwoolde ' Wolvege, 1975


tael

Wie streektael slit veur nostalgie
moet dit verhael niet lezen.
Et Stellingwarfs moet potverdrie
'cht niet van gister wezen!

Jouk (schoelnaeme van Martinus Bakker)
Uut: De Ovend 9 (1981): blz. 88


=================================================

D'r is netuurlik vule en vule meer te lezen! Poëzie, verhaelen, romans in et Stellingwarfs, bi'jdregen over de tael, literetuur, volkskunde... Neem veur boeken en et tiedschrift 'De Ovend' kontakt op mit de Stellingwarver Schrieversronte. Kiek ok op de websteden die nuumd wodden in de eerste alinea op disse bladziede!
En klik an de meugelikheden links van disse bladziede. Ok daor vien ie hiel veul infermaosie die je uutkommen kunnen zol! Kiek daor ok veur et webstee-archief, mit ooldere berichten en zo.
En... koester mit oons et Stellingwarfs! Lees et, praot et, schrief et, vieter et gebruuk an!

=================================================

NI'JSTE ANPASSING VAN DISSE BLADZIEDE: 21-10-2019