De Stellingwarver Schrieversronte is et belangriekste instituut veur tael, literetuur, geschiedenis, volkskunde en identiteit van Stellingwarf. Stellingwarf is een biezundere regio in Zuudoost-Frieslaand (NL), daor de meensken vanoolds Stellingwarfs praoten. Et Stellingwarfs is een vorm van Nedersaksisch.
Oonze administraosie is los op deensdag tot en mit donderdag, van 9.00 tot 16.00 ure. Overleggen mit ere mitwarkers kan allienig nao tillefonische ofspraoke.
Tip: kiek ok es op oonze ere websteden www.stellingplus.nl en www.stellingia.nl! Woj' graeg vot-en-daolik weten wat een woord of uutdrokking uut et Stellingwarfs betekent? Klik dan ditte an: www.stellingplus.nl/wp-content/uploads/2010/10/woordenboek3.pdf.


In lijn mit de laandelike coronaveurschriften is et kantoor van de Stichting Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop tot naodere tiedings slim beparkt eupen. De mitwarkers warken veural thuus. Mails en briefpost wo'n netuurlik behaandeld. Bestellings wo'n op donderdaegen verwarkt. Op 'e websteden is vanzels wel de hieltied et laeste ni’js te lezen.


NI'JS

Klonies van Weldaodighied now op Wereldarfgoedlieste

D’r is eerder drok an warkt en et het even duurd, mar now is et zoveer dat de vlagge uut kan. De Klonies van Weldaodighied in Veenhuzen, Frederiksoord en Wilhelminaoord bin tegere mit de laandbouwklonie in et Vlaamse dörp Wortel op ‘e Wereldarfgoedlieste zet. Zodoende bin ze now tegere ‘transnationaol Unesco Wereldarfgoed’.
De klonies bin in 1818 opzet deur een burgerinitiatief en hadden as doel aarme stadsbewoners an wark en veuruutzichten te helpen in gebieden die nog niet anmaekt weren. Et was een vroeg veurbeeld van stried tegen de aarmoede.
‘Et gedaachtegped dat d’r aachter zit, het van veul invloed west op ‘e ontwikkeling van et sociaol stelsen in Nederlaand mar ok daorbuten’, zo wodt angeven deur Kathleen Ferrier, veurzitter van de Nederlaanse Unesco kemmissie. [bron: nrc.nl]


Nedersaksisch meerst spreuken officiële regionaole tael

Zoe’n kwat van de 15-plussers bruukt thuus et meerst een ere tael as et Nederlaans. Dat kan gaon om een dialekt, een regionaole tael: Limborgs, Fries of Nedersaksisch, of om een ere taal, zoas Engels, Pools of Turks. Et bruken van regionaole taelen en dialekten verschilt naor gelang de regio, mar ok opleiding en leeftied bin van invloed. Dit dot blieken uut ni'je ciefers van et CBS-onderzuuk Sociaole saemenhang en welwezen, dat in 2019 onder roem 7,5 duzend personen uutvoerd is.
De drie regionaole taelen mit mekeer tellen veur 10 percent. De verdieling is zo: Nedersaksisch: 5 percent, Fries: 2 percent en Limburgs: roem 3 percent).

Et is de eerste keer sund 1998 dat over dit onderwarp een nationaol onderzuuk holen is dat baseerd is op een representatieve steekproef. De dielnemers gavven bescheid op de vraoge: ‘Welke tael of welk dialekt wodt bi’j jow thuus et meerst praot?’ Daorbi'j konnen ze kiezen uut een lieste mit 111 taelen en dialekten. Butendat konnen ze een tael of dialekt zels angeven as die niet op 'e lieste stonnen. Mit mekeer wodden 149 taelen en dialekten nuumd. Et hiele CBS-onderzuuk is nao te lezen op heur webstee, zie:
ww.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/28/kwart-15-plussers-spreekt-thuis-dialect-of-andere-taal-dan-nederlands
De uutgebreide risseltaoten bin publiceerd as artikel, dat op dat adres te vienen is: ‘Talen en dialect in Nederland – Wat spreken we thuis en wat schrijven we op sociale media?’
[bronnen: webstee CBS; veerder o.e. te vienen op/via neerlandistiek.nl en in Lochems Nieuws]


Rink van der Velde-priis overhaandigd an Johan Veenstra

Gistermiddag 15 juli 2021 was et zoveer dat Stellingwarver schriever Johan Veenstra de bekende Rink van der Velde-priis overhaandigd kreeg. Dat hadde al eerder zuld, mar de corona maekte dat dat niet kon.
Disse pries is nuumd naor de bekende Friese schriever Rink van de Velde, is twiejaorliks en wodde insteld deur de gemiente Smallingerlaand. De plechtighied was dus in Drachten. Veenstra kreeg de pries veur zien roman Vroeger is veurgoed veurbi’j. Disse Friese pries omvaemt ok de literetuur in de streektaelen in Frieslaand, en et Stellingwarfs as diel van et Nedersaksisch vaalt onder die formule. En, zo vun de jury, veur de meerste lezers van et Fries zal et Stellingwarfs ok gien bezwaor wezen, en is die tael eerder wat extra’s. Biezundere wardering nuumde de jury o.a. angaonde de sfeertekening en de beschrieving van de kerakters.
Disse keer weren d’r 21 boeken instuurd, waoronder drieje in et Stellingwarfs en iene in de streektael Bildts. De LC nuumt in zien verslag dat schriever Johan Veenstra gien te min an eerbewiezen het, want in juni kreeg hi’j de Zulveren Anjer, en twie maond eerder wodde hi’j al ereburger van de gemiente West-Stellingwarf. [bron: LC 15 juli 2021]




’Et Liek in de Lende’: literaire thriller van Johan Veenstra verschenen

Op vri’jdag 9 juli 2021 kwam et op ‘e wereld, Et liek in de Lende, literaire thriller van Johan Veenstra. Et multifunktionele centrum ‘De Stienze’ was, mit inachtneming van de coronabepaolings, aorig vol mit vrunden, bekenden en officials, waoronder wethoolder Roelof T. Hoen van de gemiente West-Stellingwarf. De Stellingwarver Schrieversronte hadde zorgd veur een noflik pergramme, waoronder een Johan Veenstra-kwis koppeld an et bekende pettien-op of pettien of spel. Hiel ludiek kwam et over dat de winner as ‘eerste pries’ et ‘eerste exemplaor’ van et ni’je boek kreeg. De aovend wodde mit opfleurd deur een optreden van Karst Berkenbosch en begeleider Mark Verbeek. Brocht wodden o.e. drie nommers van Berkenbosch zien langspeulplaete ‘Zaandgrond’. Een kot en speciaol optreden was d’r ok van kollega-schriever Harmen Houtman, krek as Veenstra geboren in Ni’jhooltpae.
Hoogtepunt van de aovend was netuurlik et optreden van de auteur zels, die fragmenten uut et ni’je wark veurlas, wiels hi’j ok op vraogen ingong die deur SSR-direkteur en prissentaoter van de aovend Abeld Darwinkel steld wodden.
‘Et Liek in de Lende’ gelt as een slim spannend boek. De schriever vertelt in wezen twie verhaelen die mit mekeer temaken hebben en an et aende van et boek bi’j mekeer kommen. Et tal bladzieden van et ni’je boek is 296, et is bunnen, en de pries en € 15,95. Et boek is te koop in alle goeie boekwinkels, bi’j de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop, tiedens de sutelaktie en bi’j de schriever thuus in Ni’jhooltpae. Wie niet bi’j de prissentaosie was en de schriever toch geern even om signeren vraogen wil, dat kan in de tied van de Eupen Stal, de bekende keunstmannefestaosie. Dan is Veenstra praktisch elke dag in et gebouw om te signeren.


ZEUVENDE ‘RAPPORTAGE VAN NEDERLAND‘ angaonde et Europees Haandvest veur regionaole taelen of taelen van minderheden eupenbaor

De Nederlaanse rieksoverhied het veur de zeuvende keer de staand van zaeken opmaekt van wat d’r deur de overheden in Nederlaand uut 't stee zet wodt om te voldoen an et Europese haandvest diel II. Et risseltaot is in de vorm van een repot. Dat is opleverd an de Twiede Kaemer en op dit websteeplak van de Kaemer te lezen:
www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2021Z09353&did=2021D20659

Et is ok bi'j de ere dokementen zet die d’r bi’j de Raod van Europa binnen angaonde de toepassing van et haandvest. Dat is op dit internetadres, dus liekas aandere dokementen:
}]www.coe.int/en/web/european-charter-regional-or-minority-languages/reports-and-recommendations#{%2228993157%22:[13]}

Nao dit soorte van oplevering komt een visitaosiekemmissie van de Raod van Europa (et ‘Committee of Experts’, ok wel: 'de Expertkemmissie') de situaosie schouwen. De kemmissie wodt in dit geval verwaacht in oktober of november van dit jaor.


Et Fochtelervene - Van Iestied Naor Wieshied: Trailer

An de verhaelende dokementaire die op kommenwegen is over Et Fochtelervene: Et Fochtelervene - Van Iestied Naor Wieshied, is onderdehaand et meerste wark daon. Maek gebruuk van disse anklikmeugelikhied om de trailer te zien en kom zo alvast in de kunde.

Et Fochtelervene - Van Iestied Naor Wieshied - Trailer #1 (2021):



In disse dokementaire kommen netuurlik veul verschillende aspekten an de odder die mit et Fochtelervene te maeken hadden, of nog altied hebben. Hoe ontston et gebied, wie woonden d’r, hoe leefden de meensken mit en op et vene, wat veraanderde d’r deur de jaoren henne.
Veul ommedaenken is d’r veur de ontstaons- en laandschopsgeschiedenis van et gebied. Mit disse briede opzet wil de Stellingwarver Schrieversronte veural zien laoten wat et Fochtelervene deur de ieuwen henne west het: van oergebied tot van levensbelang veur de bewoners, tot et netuurgebied van now. Antrekkelik veur de meensken in de buurt en veur bezukers van heinde en veer. Meer over de ni’je dokementaire wodt uteraord in de trailer verteld en ok nog veerderop op disse websteebladziede.


’Houd je goed! Brieven aan een dienstweigeraar 1935/1936/1937’. Bezorgd en ingeleid door Lammert Gosse Jansma, m.m.v. van Anne Veenstra. Ni'j boek bi'j de Stellingwarver Schrieversronte, grootkaans in september klaor

Lammert Jansma, de vroegere direkteur van de Fryske Akademy, vertelt in dit ni'je Schrieversronte-boek over zien schoonheit Fokke Veenstra en die zien bruur Jan. Beide weren idealist, ze weigerden dienst (ok burgerdienst), weren anhangers van et socialisme en anarchisme en weren gehielonthoolder. Deurdat ze de dienst weigerden, belaanden ze beide in de gevangenis. Van daoruut schreven ze mit femilie, kammeraoden en meensken mit dezelde idenen en opvattings as heur. Mit naeme in de omgeving van Appelsche weren dat d’r nogal wat. D’r was in Appelsche een hiele groep, ok veul jonge meensken, mit dezelde idenen angaonde socialisme, anarchisme, antimilitarisme en gehielonthoolding. Nao de dood van Fokke bin de brieven in et bezit kommen van zien dochter, die et belang d’r van veur heur heit mar ok veur eren zag, en zi’j het ze beweerd. An de haand van die brieven het Jansma een opmarkelike periode uut de geschiedenis van en rond Appelsche beschreven, mar hi'j dee ok nog es hiel veul extra onderzuuk. Dat ‘Houd je goed!’ zal ok daoromme veur mennigiene een butengewoon interessaant boek wezen.


Jaorvergeerdering Stellingwarver Schrieversronte op 25 september die now ankomt

Deur de corona mos de jaorvergeerdering van de Stichting Stellingwarver Schrieversronte van 2020 een tal keren uutsteld wodden. Et bestuur stelt now veur om die bi’jienkomst te holen op 25 september 2021, middags van 14.00 tot 17.00 ure in et MFA in Berkoop, inloop van 13.30 ure of. [bron: tiedinge van de buroredaktie in De Ovend 49 (2021) no. 3, blz. 20]


De ni’jste Ovend is d’r. Mit een ‘In Memoriam’ angaonde oold-veurzitter Klaas van Weperen, veerder mit ommedaenken veur et buurtschoppien Schoterziel, opni’j op naor ‘De Ooijevaar’, oolde harbarge van Hooltwoolde, en vule meer

‘De Ovend’ komt zes keer over de heerd bi’j de leden van de Stellingwarver Schrieversronte / de eigen abonnees. In dit kultureel tiedschrift verschienen bi’jdregen op et terrein van de Stellingwarver schrieveri’je, taelkunde, volkskunde, geschiedenis en taelbeweginge. 'De Ovend' is een tiedschrift veur de eigen kultuur krek as tiedschriften in aandere Nedersaksische regio’s – mar uniek in zien soorte veur Stellingwarf.

De 49ste jaorgaank nommer 3, juni 2021, eupent mit een indrokwekkend In Memoriam, een naogedaachtenisse an oold-veurzitter van de Stellingwarver Schrieversronte de heer Klaas van Weperen (1936-2021). Veurveurige direkteur Pieter Jonker is de schriever d’r van. Hi’j lat hiel goed zien hoe’n drok en opbouwend leven Van Weperen had het, hoe hi’j him ok inzet het veur de veerdere opbouw van de Stellingwarver Schrieversronte, zeker ok veur de huusvesting. Toegelieke toont hi’j de pesisie van et wark van Van Weperen en de meensken an et buro midden in een tied van grote ontwikkeling, zeg mar midden tussen de beginjaoren en de staand van vandaege-de-dag.
In disse Ovend lees ie veerder een slim aorig artikel van Jelle Roorda ‘Schoterziel: een buurtschop op ‘e greens van laand en waeter’. Van de Berkoper dichter Wim de Boer bin twie aorige gedichten opneumen: ‘Dörp’ en ‘Veurjaor’, een mooi gedicht vien ie veerder ok van de produktieve Harmen Houtman: ‘De Zee’ en van de ok produktieve Attie Nijboer: ‘Veur iewig en altied’. Carol Klok nemt je in een historische inkiek mit naor de ‘Oolde harbarge De Ooijevaar van Hooltwoolde’, bekend as pleisterplak van vroeger en bekend van oolde verhaelen. Sietske Bloemhoff geft ommedaenken an [í]Tomke[/i], de kienderperiodiek die 25 wodt. De meensken van de redaktie geven ommedaenken an ni’je boeken, zoas de verschiening van Johan Veenstra zien ‘Et liek in de Lende’ in juli van dit jaor, en een uutgifte in eigen beheer mit as titel ‘Et verhael van Jikke Oord’. Ok de Stellingwarver spreukekelender veur 2022 krigt ommedaenken, en zo is d’r meer. Mit naeme, en niet te vergeten: de verhaelen van Sjoukje Oosterloo: ‘Ommekieken’, Jaap Sikkema: ‘Condor’, ‘Vufe’, kollum van Abel Darwinkel, Kjest Herder zien verhael ‘Koekien van eigen deeg’, dezelde auteur zien interview ‘Klaas Dijkstra hoolt van et wilde leven!’ en zien veuroffien in disse Ovend: ‘Gien herinnerings’. ’t Is weer een wondermooie oflevering. Dat wor mar gauw abonnee / lid van de Stellingwarver Schrieversonte of koop him los en… geniet van et lezen!


Toch nog de uutrikkinge van de Zulveren Anjer an Johan Veenstra mitmaeken? 'Weerommekieken' kan!

Ja, dat kan nog de hieltied op:
www.cultuurfonds.nl/zilveren-anjer





Mooie internetlezing van Dennis Worst over historisch laandschop van Stellingwarf en omkrieten nog weeromme te zien

Op 27 meie wodde de lezing 'Historische veenlandschappen in Zuidoost-Friesland' geven. Dat was deur laandschopshistorikus en warknemer bi’j Laandschopsbeheer Dennis Worst. Et was de vierde uut de riegel lezings van de 'Historische ecologie van de Nederlandse landschappen' die de Rieksdienst veur et Kultureel Arfgoed (RCE) en et Kenniscentrum Laandschop van de Rieksuniversiteit Grunningen (RUG) dit jaor orgeniseren. Dennis Worst gaf an de haand van historische kaorten, booronderzuuk in karkeheuvels en veldnaemeonderzuuk zicht op hoe et oolde laandschop in et gebied van Lende en Kuunder ooit was, as et waore deur rekonstruktie.
De lezing is nog een posien weeromme te zien via de webstee van cultureelerfgoed.nl. Dit is de link:
www.cultureelerfgoed.nl/publicaties/publicaties/2021/01/01/webinar-historische-ecologie-van-de-nederlandse-landschappen---veenmoerassen---terugkijken


Stellingwarf – ien en al eigen Nedersaksische identiteit

Op ‘e reize in Stellingwarf en van die streek zoj’ graeg meer weten willen? Oonze eigen identiteit zit him in de eigen Nedersaksische tael, de rieke schrieveri’je daor in, de Stellingwarver volksverhaelen, de Saksische boerderi’jen die d’r vroeger rondomtoe weren, de verscheidenhied in et laandschop en in de riekdom an plaanten, dieren en voegels, in de schilderi’jen, tekenings en meer van bi'jveurbeeld D.K. Koopmans, Jehannes Mulders en meer – ja wat al niet.
Op zuke naor meer info? Dat kan o.e. deur te lezen in et boekwark Op zoek naar de Stellingwarver identiteit (1999). Mooie beelden van de Stellingwarver dörpen vroeger vien ie in De dörpen van Stellingwarf in oolde beelden (2012).


Stellingwarver kollums van Jan Koops op Omroep Frieslaand Radio

De wekelikse kollum van Jan Koops op Omroep Frieslaand is de hieltied op donderdag. De tied: van 8.10 – 8.15 ure.


Stellingwarfs en aander Nedersaksisch hebben perspektief

Kotleden deden d’r weer doemverhaelen de ronde in mit naeme laandelike media, hoewel hier en daor toch wel mit wat positieve benaoderings. Et Nedersaksisch staot onder drok bi’j jongeren en zol op den duur verdwienen is de strekking. SONT-veurzitter dr. Hans Gerritsen schreef naor anleiding d'r van benaemens zien orgenisaosie een opiniërend stok. Et Nedersaksisch is springlevend, lat hi’j zien. Et is de ambisie van overheden en streektaelinstelings in et Nedersaksisch Taelgebied om de pesisie van et Nedersaksisch te verstarken. Tael is gien netuurverschiensel, vervolgt Gerritsen. Et wodt dreugen deur meensken. (…). De tael is doende mit een revival. Om die positieve trend vaaste te holen is netuurlik meer neudig en hi’j vervolgt dan ok: ‘Dat is dan ok de mooie opdracht veur de streektaelinstellings (…). Et Nedersaksisch het perspektief!' Gerritsen zien opiniestok verscheen o.e. in et Dagblad van het Noorden. De volledige tekst is ok te lezen op de SONT-webstee:
www.sont.nl > 'nieuws'.


Stellingwarver spreuken, en veul meer veur ankem jaor

Wie et Stellingwarfs Woordeboek kent, wet dat daor geweldig veul infermaosie in staot over de tael van oonze regio. Et is dan ok de belangriekste bron veur de Stellingwarver Spreukekelender die ieder jaor uutgeven wodt deur Uutgeveri’je Van de Berg in Almere. In de ni’je kelender veur 2022 bin de wereld an spreuken opneumen, zoas ok spreukies over wat veur weer et misschien wodden zal:) As de slakken kroepen, komt d’r regen (Berkoop) As de liester fluit, kan d’r wel es regen kommen (Steggerde), Awwe de klokke van Ni’jberkoop heuren, kriegen we vast regen (Buil)
Behalven spreuken en uutdrokkings is d’r ok een verscheidenhied an bi’jdregen van negen mitwarkers, bestaonde uut schrievers, dichters en kenners van de streek, in de kelender vienen. Daornaost bin d’r verhaelen en gedichten van vroegere schrievers in te lezen, en d’r kun een flink woord- en fotopuzelties oplost wodden.

Negen mitwarkers
We numen hier vanzels graeg even alle negen mitwarkers an de kelender van 2022, dat bin: Roely Bakker (verhaelen en gedichten), Harmen Houtman (gedichten), Koosje Hornstra (verhaelen en gedichten), Henk Jager (netuur), Attie Nijboer (gedichten), Sjoukje Oosterloo (verhaelen), Jan Schonewille (verhaelen) en Jaap Sikkema (verhaelen). De koördinaosie en saemenstelling was krek as veurgaonde jaoren in hanen van Sietske Bloemhoff, zi’j zorgde ok veur de taelstokkies en puzelties.

De kelender is te koop bi’j de boekwinkels in Wolvege en Oosterwoolde, en bi’j de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop (info@stellingwarfs.nl)


‘Wegens succes geprolongeerd’: Mannefestaosie Nedersaksische literetuur now weeromme te zien op www.sasland.nl > archief

Op 12 feberwaori 2021 wodde de Mannefestaosie Nedersaksische literetuur holen, in de vorm van een Zoom-konfereensie. As alternatief veur een gewoon symposium was de ‘mannefestaosie’ via live stream te volgen. Zoe’n 120 kiekers keken naor et 3,5 ure durende pergramme, wiels meer as 3200 kiekers et laeter zaggen of et nog es bekeken. Vier filmpies mit Nedersaksische auteurs uut et pergramme wodden aachterof al meer as 200 keer bekeken via sasland.nl.
Vanwegens die grote belangstelling blift de live stream in twie dielen te zien
www.sasland.nl/archief.

Nedersaksische dichters en schrievers die vertellen in et pergramme bin Chris Canter, naor anleiding van zien Drentstaelige boek Moenen, Johan Veenstra, bekend o.m. as romancier in het Stellingwerfs, Tonko Ufkes (poëzie en proza in et Grunninger Westerkertiers), Jannie Bakker (Nedersaksisch van Genemuden), Jan van Leeuwen (Oost-Veluws Nedersaksisch), akteur en theaterman in et Twents Laurens ten Den en dichter in et Aachterhoeks Derk Jan (Dick) ten Hoopen. Beschouwings over de Nedersaksische en Nederduutse literetuur wodden geven deur perf. dr. Doreen Brandt, hooglerer Nederduutse letterkunde van de Universiteit van Ooldenborg, dr. Hermut Lensing uut Greven over saemenwarking van Nederduutse en Nedersaksische auteurs en promoteren van vlak nao WO II, en dr. Henk Nijkeuter, letterkundespecialist, verbunnen an et Drents Archief in Assen. Haost alle teksten van et pergramme zullen nog veur de zomer verschienen in et Jaorboek Nedersaksisch 2 (2021).


Schrief een aktueel gedicht

Dat vragt de redaktie van de streekkraante-bladziede ‘Stellingwarver Zaeken’ (in 'Nieuwe Ooststellingwerver' en 'Stellingwerf'). 'Schrief een aktueel gedicht over alles wat aj’ disse weken mitmaeken’, zo is de oproep, en et verzuuk is zoks op te sturen naor info@stellingwarfs.nl. Zo vul op 16 febewaori et gedicht ‘Ni’je stilte’ van Harmen Houtman in 'Stellingwarver Zaeken' te lezen.


Mien wark is streektael…

Op de Friestaelige webstee www.itnijs.nl bin drie meensken in gesprek over heur ni’je baene in de streektael. Ok de ni’je direkteur van de Stellingwarver Schrieversronte Abel Darwinkel praot mit, al dot hi’j dat nog niet in et Stellingwarfs, mar in zien memmetael, et Noord-Drents.
Aj’ itnijs.nl hier klikken, kuj et filmpien bekieken…


Veurnaemste coronamaotregels bin ok in et Stellingwarfs, liekas in alle ere taelen en streektaelen van Frieslaand en in een riegel aandere Nedersaksische / Nederduutse variëteiten

Hiernao kuj' ze vot-op-slag lezen.



Disse strip is maekt deur de Italiaanse keunstener Fabio Vettori. De perveensie Frieslaand is as dielnemer an et 'Network tot Promote Linguistic Diversity' betrokken bi’j et maeken d’r van - een strip dus daor de maotregels om de coronakrisis henne in zoveul meugelik Europese taelen in te lezen binnen. Zie de webstee van de perveensie mit de strip ok in de aandere taelen / streektaelen van Frieslaand.


Bi'j' liefhebber van Twitter?

Aj' nog gien volger van de Stellingwarver Schrieversronte op Twitter binnen en Twitter is krek wat veur jow, wor dan volger van www.twitter.com/stellingwarfs


’Stillestaon en weer deurgaon’: bundel mit biezundere gedichten

‘Om behalven et verdriet ok et locht toe te laoten in de wetenschop dat herinnerings blieven,’ zo geven Grietje Bosma en Attie Nijboer an in heur ni’je bundel ‘Stillestaon en weer deurgaon’. Et is iene van de redens waoromme zi’j tegere disse bundel mit gedichten schreven. Gedichten,die troost en steun bieden kunnen en haandvatten anrikken om verlös te verwarken en om mit rouw omme te gaon.

Rouw, verlös, hoop en steun
Oflopen weke verscheen disse biezundere dichtbundel bi’j de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop. De gedichten in ’Stillestaon en weer deurgaon’ gaon over rouw en verlös, mar veural ok over hoop. Hoop dat d’r nao een zwaore periode ok weer locht schienen mag veur meensken die mit wat veur vorm van rouw dan ok te maeken hebben of die mitmaekt hebben.
De gedichten bin allemaole schreven vanuut de eigen gedaachten en gevulens van beide vrouwluden, somstieden ok vanuut eigen erverings. De inhoold van de gedichten is arg inlevend en ansprekend; de verschillende onderwarpen bin op kundige wieze verwoord. Et boek zal ok daoromme deur veul lezers arg wardeerd wodden. Veul lezers zullen liekewel veul steun ondervienen bi’j et lezen van de gedichten. Dat zal vaeks zo wezen om et herkennen van gevulens, mar ok vanwegens et op een spoor zetten van gedaachten die hulpe bieden.

Foto’s
De gedichten in et boek bin veur een groot pat verwarkt in foto’s die nauw bi’j de inhoold ansluten. De foto’s bin veur et grootste pat maekt in en veural om et huus van Grietje Bosma in Sunnege. Op verzuuk van de beide dichters zorgde Sietske Bloemhoff veur die foto’s, mar Grietje zorgde ok zels veur een pat d’r van. Sietske Bloemhoff zorgde daornaost veur de vormgeving van et boek, i.s.m. BVK Vormgeving uut Haulerwiek.

Rouwmappe
De dichtbundel ‘Stillestaon en weer deurgaon’ kan zien wodden as een vervolg op de ‘Rouwmappe’ zoas de Stellingwarver Schrieversronte die eerder uutgaf. In die mappe bin (veurbeeld)teksten en gedichten opneumen die meensken bruken kunnen veur rouwkaorten of veur ofscheidsdiensten. In de mappe zitten butendat cd’s mit Stellingwarver meziek die ok bruukt wodden kund bi’j ofscheidsplechtigheden. Veur disse mappe zorgden indertied Attie Nijboer en Jan Schonewille. De mappe is in et bezit van de meerste Stellingwarver uutveertverzorgers, mar is ok te lien bi’j de Stellingwarver Schrieversronte.

Prissentaosie
Vanwegens corona is d’r gien speciaole prissentaosie van de ni’je dichtbundel. Et doel is om d’r laeter in et jaor nog extra ommedaenken veur te hebben.
‘Stillestaon en weer deurgaon’ telt 120 bladzieden en is te bestellen via info@stellingwarfs.nl, mar et boek is vanzels ok te koop in de boekhaandel.


Wereld van Stellingwarver prachtboeken: doe jezels een plezier in veurjaor, zommertied, haast of wintertied: antugen en lezen mar!

Disse boeken brocht de Stellingwarver Schrieversronte de laeste tied in de verkope, soms in saemenwarking mit aanderen. Prachtboeken over oonze tael, kultuur en geschiedenis - daor hebben oonze veuroolden allienig mar van dromen kund. Boeken die je dus niet ontgaon meugen! Dat: laot ze je niet ontgaon, antugen mar!

- Vrede en vri’jhied: hiel biezunder tiedschriftnommer verschenen, in verbaand mit 75 jaor bevri'jding: speciaole oflevering van 'De Ovend' (veurjaor 2020)
- Luudklokken en klokkestoelen in Stellingwarf, deur Jan Koops en Sietske Bloemhoff (Berkoop, 2019)
- Stillestaon en weer deurgaon, deur Grietje Bosma en Attie Nijboer.
Biezundere dichtbundel angaonde rouw, verlös, hoop en steun. Hoop dat d’r nao een zwaore periode ok weer locht schienen mag veur meensken die mit wat veur vorm van rouw dan ok te maeken hebben of die mitmaekt hebben (Berkoop, 2020)
- Et Evangelie neffens Markus, deur Rienk Klooster, Jan Koops en Erica Plomp-den Uijl (Berkoop, 2020)
Stellingwarvers bin Saksische Stellinga’s – dus misschien tóch? Anwiezings uut een 16de- en een 17de-ieuwse tekst, deur Henk Bloemhoff m.m.v. George van der Vliet; bestelber via boekenbestellen.nl (Zwaag, 2020)
- De Wereld van Zander. Herinneringen van de vrome landverhuizer Zander Jacobs Klooster (1820-1906) uit Donkerbroek. Een Stellingwerfs egodocument, getranscribeerd, ingeleid en van een uitgebreid notenapparaat voorzien door Rienk Klooster (Berkoop, 2019)
- As ik kiezen moch. Verhaelen. Verhaelebundel van Harmen Houtman. (Berkoop, 2019)
- Ok et beste peerd stroffelt wel es. Stellingwarver verhaelen van Freddie de Vries (Berkoop, 2018)
- Vroeger is veurgoed veurbi’j. Zeuvende roman = 28ste literaire boek van Johan Veenstra (Berkoop, 2018). Bekroond mit de Rink van der Veldepries 2020
- De raadselachtige gemeentewapens van de Stellingwerven, deur Frans Wuijts (Berkoop, 2017)
- Veldnaemen van Stellingwarf VII: OOSTERWOOLDE, deur M. Dijkstra. G. van der Meulen, Tonie Spijkman, Lieuwe Tiesinga, Albert Oost, Henk Bloemhoff en Dennis Worst (Berkoop, 2017)
- Omme de donkerheyt der vergeteniss. 500 jaar Oost- en West-Stellingwerf. 1517-2017. = Symposiumbundel (Berkoop, 2017)

IE VIENEN ZO ONGEVEER ALLE BOEKEN DIE TE KOOP BINNEN OPNUUMD IN DE STELLINGWARVER SUTELKRAANTE 2019 - MIT OVER DE NI'JSTE BOEKEN VEUL INFO.
Klik daorveur an:
Boekekraante 2019


Omroep Odrie: vlakbi'j, uut de eigen streek en mit eigen tael en meziek: Odrie

Veur wie et nog niet wus: Omroep Odrie in Oost-Stellingwarf het twie hiele mooie pergrammes in en mit streektael en streektaelmeziek. Ze wo'n hieronder nog es nuumd. Die lekaole omroep is te heuren op 106.9 FM, kabel 104.1 FM.
Veur wie dit ok niet wus: via internet kuj' Omroep Odrie ok goed heuren:
http://www.radioviainternet.nl/omroep-odrie.

Die streektaelpergrammes dat bin:

Op de vri'jdag:
16:00 ure: Huus en Hiem (herhaeling van de zundag d'r veur)
17:00 ure: Singeliers, meziekpergramme in de streektael. Prissentaosie: Henk Kroese, Evert de Boer, Sietske Bloemhoff, Baukje Oosting, Hans Koopmans.
Techniek: Jitze Hofstra

Op de zundagmorgen:

10.00 ure: Singeliers. Herhaeling van de vri'jdag d'r veur (zie boven)
11.00-12.00 ure. Huus en Hiem. Stellingwarfs tael- en kultuurpergramme mit hiel wat zaeken die in huus en op et arf gebeuren. Prissentaosie: Hendrik Betten. Techniek: Peter Cruiming.


Woj' graeg mitien weten wat een Stellingwarfs woord inhoolt of hoej' et schrieven moeten?

Klik dan an: www.stellingplus.nl/wp-content/uploads/2010/10/woordenboek3.pdf.


Stellingwarfs Woordeboek, et grote, vierdielige, ok op internet in te zien

Ok de grote bruur van et haandwoordeboek, et Stellingwarfs Woordboek in vier dielen, mit woordverklaorings, uutspraoke, veurbeeldzinnen, vaaste verbienings, spreekwoorden en meer is op internet in te zzien. Zuuk daorveur veerder via disse link: www.stellingia.nl


Femilieberichten in et Stellingwarfs

Riegelmaotig wo'n wi'j vraogd om hulpe bi'j et schrieven van een tekst in et Stellingwarfs, bi'j et maeken van een opschrift, bi'j et bedaenken van een naeme in et Stellingwarfs of bi'j et opstellen van een femiliebericht in et Stellingwarfs. Et is hiel goed dat zoks gebeurt. De Stellingwarver Schrieversronte bestaot as instelling ok om meensken bi'j zok soorte van dingen te helpen. En wi'j helpen jim graeg, dat blief d'r mar niet lange over piekeren. Bel of mail oons dus, oons tillefoonnommer is 0516-451108. Om te mailen kuj' hier an de linkerkaante 'kontakt maeken' anklikken.


=================================================

Even tussen alles uut mit een gedicht? Lees dan nog even veerder!


Dörp

Onder bomen huukt
Zunne op oolde stiender
Toeholen veur elk
Weerkennende dagzeggen
Weer thuus wezen

Wim de Boer
[Wolvege, 25 juni 2010]


Veurjaor

Gruun en bluui,
voegelgeluden,
alles lopt uut.
Van vochtige grond
de lochten,
de bloemen
in heldere kleuren.
Andrang om buten te gaon,
in een blussien waarme wiend te staon.

Wim de Boer
[Wolvege, 15 meie 2017]


Baai van De Somme

D’r is gien zee, d’r is gien laand,
De plaanten staon et zoolt,
Daor gaot en komt weer
Et waeter – ni’j noch oold,
Et slik koekt an en
van is ‘t verloop
Gieniene vernemt een
greens

Wim de Boer,
augustus 2019/2020


Winteraovend

Jong was ik en de kastaovend wit
naor de karke gongen wi’j
deur de knisterende sni’j
de zulveren maone leup boven mit

Et kastverhael dat mossen we weten
mar de film over Nils Holgersson
die op een gaanze vliegen kon
weren beelden om nooit te vergeten

Thuus lekker waarm mit zien allen
bi’j de boom mit keerzen en ballen
an de poeiermelk en krentebrood

Niks kon veur mi’j de sfeer vergallen
laeter kon ’t nog wel es tegenvallen
mar doe was ik al lange groot

Koosje Hornstra, in De Ovend jg. 47 no. 6 (2019



De draod

Deur et leven lopt een draod
Een draod van tied en toeval
Die komt aachter jow an
Die rolt veur je uut
Strak trokken, soms mit kneupen
Is hi'j van binnen uut begonnen
En gaat tot et ande mit je mit
Mar niet iene wet waor as et aende begint
Deur et leven lopt een draod
Een draod van tied en toeval

(Uut: Stien van Anne, Storm in et leven. Berkoop, 2004, 2e drok)


spiegeling

langdurige mementen zwiegen
et staorigan verdwienen
van woorden en tieden
vlochtig, lochtig as waeterjuffers
wodt et heden kleinder
daanst deur grune sprieties
spiegelt him nog even en
is inienend
vot

Willem Jan Teijema (in: Doe gebeurde et. Stellingwarver Schrieversronte, Berkoop, 2001


Riekdom

rusteloos
jaegen de meensken
aachter heur dromen an

dromen van riekdom
dromen van altied meer
dromen van altied groter
dromen van altied beter

*
ze vergeten
de grote riekdom
die ze al jaoren bezitten

Jan Veldhuizen (1941-2005); uut: De wiend blaost ok wel es
aandersomme. Gedichten.


Kuier deur De Braandemeer

De Rottige Miente is een prachtig gebied in et westen van West-Stellingwarf. Dichte in de buurt ligt et netuurgebied Braandemeer. Een roeg gebied, waoj' in twie uren (zes km) deurhenne kuieren kunnen. De naeme zol ofkomstig wezen van et ontstaon van dit stok netuur: een venebraand. Deur een diel van dit mooie stokkien Stellingwarf kuj' ok henne fietsen. In De Kuunder ligt een anlegplak veur boten. Pruuf uut disse dichtriegels de sfeer:

Et riet wi'jt hier mit alle wienden mit,
de voegels daansen deur et weer,
et held're waeter en et sobbig laand;
de puzelstokkies van et Braandemeer

Harmen Houtman (bron: Ni'je Oost-Stellingwarver 25-5-2011)


=================================================


Lendediek III

Elektrische paolen spinnen
mit heur zwatte draoden
een web van miemering
deur haastige lochten.

De dieze uut et waeter
wist tiedelik et asfalt uut,
een spinne lat een druppe valen,
op roestig stiekeldraod'

De zunne dri'jt zien kotte uren,
de wiend gieselt boom en blad,
et brune riet fluustert huut'rig
de diek waacht kalm en zwat.

Harmen Houtman
(uut:Dichterbi'j. Gedichten. Berkoop, 2008)


(S)limmerikkien

Een bakker vun vlak bi’j de Kuunder
een grote betoverde nuunder.
Daor zat et begin
van een zeemeermin in!
Now bakt hi’j ze nog even bruunder!

(Jouk, schoelnaeme van Martinus Bakker)


November

't Is weer gebeurd
mit alle uutbundighied van kleur en fleur.
Zo hier en daor lopt nog een koppel vee
te snuuien langs de kaant
de laeste gruunties op te zuken.
De sloden bin zo goed as dreuge.
Ja disse haast zal oons nog lange heugen,
want, 't is haost half november onderhaand.
De meerste bomen bin al kael.
Et blad ligt overal,
now bruun van kleur
en 't ritselt al mar deur
tot ok de laesten valen.
't Is zo heur tied
en wi'j geloven et haost niet,
mar 't is al half november onderhaand.
Die lochten, zo massief
in grauw en gries,
waoraachter al zo vroeg de vaele zunne ondergaot
en dan nog even mit een glundig goolden raand
zien best dot oons wat waarmte mit te geven,
want 't is al half november onderhaand

Lamkje Hof-de Boer (1908-1991)

(bron: Onder eigen volk. Wark uut de jaoren 1970-1976 van 24 Stellingwarver schrievers. Oosterwoolde, 1978)


=================================================

D'r is netuurlik vule en vule meer te lezen! Poëzie, verhaelen, romans in et Stellingwarfs, bi'jdregen over de tael, literetuur, volkskunde... Neem veur boeken en et tiedschrift 'De Ovend' kontakt op mit de Stellingwarver Schrieversronte. Kiek ok op de websteden die nuumd wodden in de eerste alinea op disse bladziede!
En klik an de meugelikheden links van disse bladziede. Ok daor vien ie hiel veul infermaosie die je uutkommen kunnen zol! Kiek daor ok veur et webstee-archief, mit ooldere berichten en zo.
En... koester mit oons et Stellingwarfs! Lees et, praot et, schrief et, vieter et gebruuk an!

=================================================

NI'JSTE ANPASSING VAN DISSE BLADZIEDE: 26-07-2021